ارتباط سندروم متابولیک و سرطان کبد
کبد چرب نوعی تجمع چربی در سلول های کبدی است که خطر سیروز کبدی ، دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی -عروقی را افزایش می دهد. بیماری کبد چرب غیر الکلی شایع ترین بیماری کبدی دنیاست. پزشکان آمریکایی در یک آزمایش جدید دریافته‌اند که سرطان کبد می‌تواند با سندروم متابولیک رابطه داشته باشد. تقریبا یک سوم از جمعیت آمریکا به این سندرم مبتلا هستند. افراد مبتلا به سندروم متابولیک ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به دو نوع سرطان کبد باشند.
سندروم متابولیک چیست؟
سندروم متابولیک گروهی از ۵ عامل پر خطر است که در صورت عدم درمان ، می‌تواند زمینه ساز بیماری‌هایی همچون سکته، دیابت نوع ۲ و انواع بیماری‌های قلبی باشد. ممکن است به آن سندروم X یا سندروم مقاومت به انسولین نیز گفته شود.
5 عامل پر خطر عبارت اند از :
- فشار خون ۱۳۰ به روی ۸۵ میلی‌متر جیوه یا بیشتر؛
- قند خون ۱۰۰ میلی‌گرم/ دسی‌لیتر یا بیشتر؛
- چربی اضافی دور کمر
- سطح گلیسرید خون ۱۵۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر یا بیشتر؛
- سطح پایین کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
توجه داشته باشید یکی از عوامل این خطر به معنای ابتلا به سندروم متابولیک نیست! با این حال خطر ابتلا به این بیماری برای فرد وجود دارد. داشتن ۳ یا بیشتر از این عوامل منجر به تشخیص سندروم متابولیک می شود و خطر ابتلا به بیماری هایی همچون دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد. دلیل اینکه بسیاری از ما از وجود این سندروم بی خبریم این است که نشانه هایش بسیار شایع است به طوری که نادیده گرفته می‌شود.
در سایت هربریس بخوانید!! آیا تا به حال نام سندرم متابولیک را شنیده اید؟
افراد مبتلا به سندرم متابولیک در معرض چه بیماری هایی هستند؟
سندرم متابولیک حالتی خطرناک برای سلامتی بدن است. افراد مبتلا به این سندرم بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با رسوب چربی در دیواره سرخرگها قرار دارند. بیماری قلبی و عروقی که ممکن است منجر به حمله قلبی شود نیز یک نمونه از این بیماری‌ها است. سکته مغزی و بیماری عروق محیطی نیز از دیگر مشکلات ناشی از این سندرم است. همچنین احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم در افراد مبتلا به سندرم متابولیک بیشتر است.
در مطالعه ای جدید، پزشکان تحلیل‌های آماری را روی بیش از 4000 نفر از افراد مبتلا به دو نوع سرطان کبد انجام دادند و به نتایج فوق دست یافته‌اند. آنها دریافتند احتمال ابتلا به سرطان کبد در مبتلایان به این سندرم به میزان قابل توجهی بیشتر از افراد سالم است.
برای کنترل سندرم متابولیک چه باید کرد ؟
شیوع سندرم متابولیک در سال‌های اخیر افزایش یافته است. متخصصان توصیه می‌کنند که برای کنترل سندرم متابولیک به طور مداوم، وزن خود و همچنین قند خون، چربی‌های خون و فشارخون خود را کنترل کنید، عوامل خطرزای خود را براساس دستورالعمل های ذکر شده تحت درمان قرار دهید و درعین حال داروهای ضد فشارخون خود را تحت نظر پزشکتان مصرف کنید چرا که داروهای مختلف دارای اثرات متفاوتی بر روی حساسیت به انسولین هستند.
چاقی، اختلالات متابولیک کبد و سرطان:
چاقی و سندرم متابولیک از عوامل اصلی اختلالات متابولیک کبدی هستند، که معمولاً به عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی شناخته می شوند. متأسفانه، این اختلالات متابولیک ممکن است با گذشت زمان به سمت بیماری‌های تهدیدکننده زندگی مانند سیروز کبدی و سرطان سلول‌های کبدی ، پیشرفت کنند. در این راستا، چاقی و سندرم متابولیک به ابعاد همه‌گیری رسیده است و انتظار می‌رود که بروز آن در آینده به طور چشمگیری افزایش یابد.
آمار سرطان کبد در جهان :
در سال 2020، سرطان کبد ششمین نوع سرطان در جهان بود و با 905677 مورد جدید و 830180 مرگ، سومین میزان مرگ و میر را داشت. میزان بروز سرطان کبد در جمعیت های غربی رو به افزایش است و این امر برای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه این منطقه صادق است.
شایع ترین علت سرطان کبد چیست ؟
از نظر تاریخی، شایع‌ترین علت این سرطان ، ویروسی است، پس از آن الکل و حدود 5 تا 30 درصد موارد دیگر تاثیر گذار هستند. از سوی دیگر، درک بهتر و افزایش آگاهی در خصوص سندرم متابولیک به دلیل افزایش جهانی در بروز، و به عنوان یکی از عوامل خطر سرطان کبد اهمیت پیدا می کنند.
برخی از علت و عوامل سرطان کبد :
- سیروز کبدی
- عفونت با ویروس هپاتیت B یا C
- اختلالات متابولیکی
- کبد چرب غیر الکلی
- چاقی
- دیابت
- مصرف الکل
در سایت هربریس بخوانید!! 8 درمان خانگی برای بیماری کبد چرب غیر الکلی
همانطور که قبلا اشاره شد، سندرم متابولیک ، به عنوان یک خوشه شامل اختلالات متابولیکی ، یک عامل خطر برای بروز سرطان کبد است. سوالی که مطرح می شود این است که آیا تمام اجزای آن به عنوان عوامل خطر برای سرطان کبد عمل می کنند؟ و یا برخی از آنها مهمتر از بقیه هستند؟
چاقی و دیابت مهم ترین اجزای سندرم متابولیک به عنوان عوامل خطر سرطان کبدی هستند.
اضافه وزن :
مهم‌ترین علت سندروم متابولیک اضافه وزن است و چنانچه با عدم تحرک همراه باشد، احتمال بیشتری برای ایجاد این بیماری وجود دارد، زیرا سندروم متابولیک و چاقی ارتباط بسیار نزدیکی دارند.شیوع اضافه وزن بدن، از دهه 1970 افزایش یافته است. در سال 2016، تقریباً 40٪ از بزرگسالان (2 میلیارد) و 18٪ از کودکان 5 تا 19 ساله (340 میلیون) از این شرایط رنج می بردند. در سال 2015، حدود 4 میلیون مرگ ،ناشی از اضافه وزن بدن بوده است. به نظر می رسد وزن اضافی بدن نه تنها یک عامل خطر مستقل برای ایجاد سرطان کبد است، بلکه یک عامل خطر مستقل برای عود آن است.
دیابت :
شیوع دیابت شیرین نیز در چند دهه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، در سال 2014، 8.5 درصد از بزرگسالان 18 سال و بالاتر به دیابت مبتلا بودند. در سال 2019، 1.5 میلیون مرگ مستقیماً توسط دیابت ایجاد شد و 48٪ در افراد کمتر از 70 سال رخ داد. دیابت به عنوان بخشی از سندرم متابولیک، شیوع آن افزایش یافته است، بنابراین، ارتباط آن با بیماری های کبدی حیاتی تر می شود و درک نقش آن در توسعه سرطان کبد ضروری تر می شود.
درمان سندرم متابولیک و اثرات آن بر خطر سرطان کبد:
هر یک از اجزای سندرم متابولیک ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد و هنگامی که این اجزا با یکدیگر تعامل داشته باشند، یک اثر هم افزایی ممکن است رخ دهد. باید به خاطر داشت که این عوامل خطر قابل اصلاح هستند و اگر اصلاحات در سبک زندگی انجام شود و حفظ شود، خطر سرطان کبد را می توان به حداقل رساند.
افزایش جهانی شیوع چاقی با افزایش شیوع کبد چرب غیر الکلی و همچنین افزایش خطر دیابت نوع 2 همراه است. الگوهای غذایی سرشار از میوه و سبزیجات همراه با شیوع کمتری از سندروم متابولیک همراه بودند. در نتیجه اصلاح رژیم غذایی کاهش وزن تدریجی و فعالیت فیزیکی، درمانی طلایی در بیماری کبد چرب غیر الکلی به حساب می آید . مصرف منظم سبزیجات و میوه برای کاهش خطر ابتلا به سندروم متابلویک بسیار موثر است.