ارتباط سندروم متابولیک و سرطان کبد
کبد چرب نوعی تجمع چربی در سلول های کبدی است که خطر سیروز کبدی ، دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی -عروقی را افزایش می دهد. بیماری کبد چرب غیر الکلی شایع ترین بیماری کبدی دنیاست. پزشكان آمريكايي در يك آزمايش جديد دريافته‌اند كه سرطان كبد مي‌تواند با سندروم متابوليك رابطه داشته باشد. تقريبا يك سوم از جمعيت آمريكا به اين سندرم مبتلا هستند. افراد مبتلا به سندروم متابوليك ممكن است بيشتر در معرض خطر ابتلا به دو نوع سرطان كبد باشند.
سندروم متابولیک چیست؟
سندروم متابولیک گروهی از ۵ عامل پر خطر است که در صورت عدم درمان ، می‌تواند زمینه ساز بیماری‌هایی همچون سکته، دیابت نوع ۲ و انواع بیماری‌های قلبی باشد. ممکن است به آن سندروم X یا سندروم مقاومت به انسولین نیز گفته شود.
۵ عامل پر خطر عبارت اند از :
- فشار خون ۱۳۰ به روی ۸۵ میلی‌متر جیوه یا بیشتر؛
- قند خون ۱۰۰ میلی‌گرم/ دسی‌لیتر یا بیشتر؛
- چربی اضافی دور کمر
- سطح گلیسرید خون ۱۵۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر یا بیشتر؛
- سطح پایین کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
توجه داشته باشید یکی از عوامل این خطر به معنای ابتلا به سندروم متابولیک نیست! با این حال خطر ابتلا به این بیماری برای فرد وجود دارد. داشتن ۳ یا بیشتر از این عوامل منجر به تشخیص سندروم متابولیک می شود و خطر ابتلا به بیماری هایی همچون دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد. دلیل اینکه بسیاری از ما از وجود این سندروم بی خبریم این است که نشانه هایش بسیار شایع است به طوری که نادیده گرفته می‌شود.
در سایت هربریس بخوانید!! آیا تا به حال نام سندرم متابولیک را شنیده اید؟
افراد مبتلا به سندرم متابولیک در معرض چه بیماری هایی هستند؟
سندرم متابوليک حالتي خطرناک براي سلامتي بدن است. افراد مبتلا به اين سندرم بيشتر در معرض خطر ابتلا به بيماري‌هاي مرتبط با رسوب چربي در ديواره سرخرگها قرار دارند. بيماري قلبي و عروقی که ممکن است منجر به حمله قلبي شود نیز يك نمونه از اين بيماري‌ها است. سکته مغزي و بيماري عروق محيطي نيز از ديگر مشكلات ناشي از اين سندرم است. همچنين احتمال ابتلا به ديابت نوع دوم در افراد مبتلا به سندرم متابوليک بيشتر است.
در مطالعه ای جديد، پزشكان تحليل‌هاي آماري را روي بيش از ۴۰۰۰ نفر از افراد مبتلا به دو نوع سرطان كبد انجام دادند و به نتايج فوق دست يافته‌اند. آنها دريافتند احتمال ابتلا به سرطان كبد در مبتلايان به اين سندرم به ميزان قابل توجهي بيشتر از افراد سالم است.
برای کنترل سندرم متابولیک چه باید کرد ؟
شيوع سندرم متابولیک در سال‌هاي اخير افزايش يافته است. متخصصان توصيه مي‌كنند كه براي كنترل سندرم متابوليک به طور مداوم، وزن خود و همچنين قند خون، چربي‌هاي خون و فشارخون خود را کنترل کنيد، عوامل خطرزاي خود را براساس دستورالعمل هاي ذکر شده تحت درمان قرار دهيد و درعين حال داروهاي ضد فشارخون خود را تحت نظر پزشکتان مصرف کنيد چرا که داروهاي مختلف داراي اثرات متفاوتي بر روي حساسيت به انسولين هستند.
چاقی، اختلالات متابولیک کبد و سرطان:
چاقی و سندرم متابولیک از عوامل اصلی اختلالات متابولیک کبدی هستند، که معمولاً به عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی شناخته می شوند. متأسفانه، این اختلالات متابولیک ممکن است با گذشت زمان به سمت بیماری‌های تهدیدکننده زندگی مانند سیروز کبدی و سرطان سلول‌های کبدی ، پیشرفت کنند. در این راستا، چاقی و سندرم متابولیک به ابعاد همه‌گیری رسیده است و انتظار می‌رود که بروز آن در آینده به طور چشمگیری افزایش یابد.
آمار سرطان کبد در جهان :
در سال ۲۰۲۰، سرطان کبد ششمین نوع سرطان در جهان بود و با ۹۰۵۶۷۷ مورد جدید و ۸۳۰۱۸۰ مرگ، سومین میزان مرگ و میر را داشت. میزان بروز سرطان کبد در جمعیت های غربی رو به افزایش است و این امر برای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه این منطقه صادق است.
شایع ترین علت سرطان کبد چیست ؟
از نظر تاریخی، شایع‌ترین علت این سرطان ، ویروسی است، پس از آن الکل و حدود ۵ تا ۳۰ درصد موارد دیگر تاثیر گذار هستند. از سوی دیگر، درک بهتر و افزایش آگاهی در خصوص سندرم متابولیک به دلیل افزایش جهانی در بروز، و به عنوان یکی از عوامل خطر سرطان کبد اهمیت پیدا می کنند.
برخی از علت و عوامل سرطان کبد :
- سیروز کبدی
- عفونت با ویروس هپاتیت B یا C
- اختلالات متابولیکی
- کبد چرب غیر الکلی
- چاقی
- دیابت
- مصرف الکل
در سایت هربریس بخوانید!! ۸ درمان خانگی برای بیماری کبد چرب غیر الکلی
همانطور که قبلا اشاره شد، سندرم متابولیک ، به عنوان یک خوشه شامل اختلالات متابولیکی ، یک عامل خطر برای بروز سرطان کبد است. سوالی که مطرح می شود این است که آیا تمام اجزای آن به عنوان عوامل خطر برای سرطان کبد عمل می کنند؟ و یا برخی از آنها مهمتر از بقیه هستند؟
چاقی و دیابت مهم ترین اجزای سندرم متابولیک به عنوان عوامل خطر سرطان کبدی هستند.
اضافه وزن :
مهم‌ترین علت سندروم متابولیک اضافه وزن است و چنانچه با عدم تحرک همراه باشد، احتمال بیشتری برای ایجاد این بیماری وجود دارد، زیرا سندروم متابولیک و چاقی ارتباط بسیار نزدیکی دارند.شیوع اضافه وزن بدن، از دهه ۱۹۷۰ افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۶، تقریباً ۴۰٪ از بزرگسالان (۲ میلیارد) و ۱۸٪ از کودکان ۵ تا ۱۹ ساله (۳۴۰ میلیون) از این شرایط رنج می بردند. در سال ۲۰۱۵، حدود ۴ میلیون مرگ ،ناشی از اضافه وزن بدن بوده است. به نظر می رسد وزن اضافی بدن نه تنها یک عامل خطر مستقل برای ایجاد سرطان کبد است، بلکه یک عامل خطر مستقل برای عود آن است.
دیابت :
شیوع دیابت شیرین نیز در چند دهه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، در سال ۲۰۱۴، ۸٫۵ درصد از بزرگسالان ۱۸ سال و بالاتر به دیابت مبتلا بودند. در سال ۲۰۱۹، ۱٫۵ میلیون مرگ مستقیماً توسط دیابت ایجاد شد و ۴۸٪ در افراد کمتر از ۷۰ سال رخ داد. دیابت به عنوان بخشی از سندرم متابولیک، شیوع آن افزایش یافته است، بنابراین، ارتباط آن با بیماری های کبدی حیاتی تر می شود و درک نقش آن در توسعه سرطان کبد ضروری تر می شود.
درمان سندرم متابولیک و اثرات آن بر خطر سرطان کبد:
هر یک از اجزای سندرم متابولیک ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد و هنگامی که این اجزا با یکدیگر تعامل داشته باشند، یک اثر هم افزایی ممکن است رخ دهد. باید به خاطر داشت که این عوامل خطر قابل اصلاح هستند و اگر اصلاحات در سبک زندگی انجام شود و حفظ شود، خطر سرطان کبد را می توان به حداقل رساند.
افزایش جهانی شیوع چاقی با افزایش شیوع کبد چرب غیر الکلی و همچنین افزایش خطر دیابت نوع ۲ همراه است. الگوهای غذایی سرشار از میوه و سبزیجات همراه با شیوع کمتری از سندروم متابولیک همراه بودند. در نتیجه اصلاح رژیم غذایی کاهش وزن تدریجی و فعالیت فیزیکی، درمانی طلایی در بیماری کبد چرب غیر الکلی به حساب می آید . مصرف منظم سبزیجات و میوه برای کاهش خطر ابتلا به سندروم متابلویک بسیار موثر است.
