سندروم متابولیک حالتی خطرناک برای سلامتی است، افراد دچار این سندرم میزان خطر بیشتری برای ابتلاء به بیماری‌های مرتبط با رسوب چربی در دیواره سرخرگ‌ها (آترواسکلروز) را دارند.
بیماری قلبی کرونری که ممکن است منجر به حمله قلبی شود، تنها نمونه‌ای از این بیماری‌ها است، سکته مغزی و بیماری عروق محیطی مثال‌های دیگری است همچنین احتمال ابتلاء به دیابت نوع دو در افراد دچار سندرم متابولیک بیشتر است.
طبق اعلام مؤسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا اولین عامل پرخطر، افزایش اندازه دور کمر یا چربی اضافی شکم است.
عامل پرخطر دیگر ، تری گلیسیرید بالا (نوعی چربی موجود در خون) است. عامل سوم، میزان پایین کلسترول خوب یا HDL است.
متخصصان، عامل چهارم و پنجم را فشار خون بالا و میزان بالای قند خون عنوان می‌کنند.
تنها وجود سه مورد از این عوامل پرخطر، نشان دهنده ابتلای شما به سندروم متابولیک است، به گفته محققان، افراد مبتلا به سندروم متابولیک دو برابر بیشتر در معرض ابتلاء به بیماری قلبی و پنج برابر بیشتر در معرض ابتلاء به دیابت نوع دو قرار دارند.
دیگر عوارض جانبی :
ابتلاء به سندرم متابولیک می‌تواند خطر ابتلاء به بیماری‌ها را در افراد مبتلا افزایش دهد که عبارتند از:
۱-دیابت: اگر تغییرات شیوه زندگی برای کنترل وزن بیش‌ازحد خود را انجام ندهید که همین امر می‌تواند منجر به مقاومت به انسولین شود، میزان گلوکز شما همچنان افزایش خواهد یافت. شما پس‌ازآن ممکن است مبتلابه بیماری دیابت شوید.
اگر دیابت نیز عارض شود، ممکن است در معرض عوارض بیشتری باشید، ازجمله:
۱-آسیب به شبکیه چشم (رتینوپاتی)
۲-آسیب عصبی (نوروپاتی)
۳-بیماری کلیوی
۴-قطع اندام ها
۲-بیماری‌های قلب و عروقی: کلسترول بالا و فشار خون می‌توانند باعث ایجاد پلاک در شریان‌های شما شوند. این پلاک‌ها می‌توانند شریان‌های شما را تنگ و سفت کنند که همین امر می‌تواند به مشکل حمله قلبی یا سکته مغزی در فرد منجر شود.
۳-تصلب شرایین (تصلب شرایین)
۴-بیماری کلیوی
۵-سکته
۶-بیماری کبد چرب غیر الکلی
۷-بیماری های شریان محیطی
درمان سندروم متابولیک:
اگرچه سندروم متابولیک (metabolic-syndrome) یک بیماری مادام‌العمر است اما روشهای درمان سندروم متابولیک، درواقع نیازمند تغییر در سبک زندگی شخصی فرد است.
۱-یک رژیم غذایی سالم
۲-فعالیت بدنی و ورزش
۳-ترک سیگار و الکل
۴-کاهش وزن (اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید)
۵-محدود کردن غذاهای ناسالم و نوشیدنی‌های شیرین
۶-خوردن میوه و سبزیجات بیشتر
۷-انتخاب غلات کامل
۸-کاهش زمان تماشای تلویزیون
کاهش وزن با کمک رژیم غذایی و ورزش، می‌تواند باعث بهبود فشارخون، قندخون، چربی خون و اضافه وزن شود.
روشهای خانگی و رژیم غذایی برای درمان سندروم متابولیک اصطلاح متابولیک به فرآیندهای بیوشیمیایی درگیر در عملکرد طبیعی بدن اشاره دارد. در هنگام ابتلا به سندروم متابولیک، بدن در وضعیت بدکارکردی جدی قرار می‌گیرد. این سندرم خطر ابتلا به برخی از مشکلات سلامتی بسیار نگران کننده و احتمالاً کشنده از جمله بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت را افزایش می‌دهد. اما یک خبر خوب برایتان داریم این امید هست که بدن شما از نظر متابولیسمی به مسیر درست برگردد و بتوانید آن را در تمام طول زندگی در مسیر مناسب نگاه دارید. و خبر بهتر این‌که درمان‌های خانگی برای این اختلال وجود دارند که اصلا سخت و پیچیده نیستند.
به عنوان مثال، کاهش تنها ۳ تا ۵ درصد از وزن فعلی بدن می‌تواند تری گلیسیرید، قندخون و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. مقادیر بیشتر کاهش وزن، می‌تواند فشار خون را نیز بهبود بخشد، کلسترول LDL (“بد”) را کاهش و کلسترول HDL را افزایش دهد. در این میان، مهم‌ترین درمان سندروم متابولیک، که از نوع خانگی است، رعایت یک رژیم غذایی صحیح سرشار از سبزیجات و میوه‌های تازه و غلات کامل در کنار پرهیز از خوراکی‌های مضر است. در زیر یک نمونه برنامه غذایی سه روزه برای سندرم متابولیک آورده شده است:
| شام | ناهار | صبحانه |
| ماهی قزل آلا کبابی یا پخته شده به همراه برنج قهوه‌ای یا جو پخته + یک ظرف اسفناج بخارپز شده با روغن زیتون، سرکه بالزامیک، دانه کاج و فلفل آسیاب شده. | غلات کامل با مرغ کبابی، اسفناج، پیاز، گوجه فرنگی و هوموس. | یک کاسه جو دو سر پخته شده در آب و شیر بادام که با تکه‌های سیب و استویا شیرین شده است. میتوانید گردوی خرد شده و کمی دارچین هم اضافه کنید.. |
| کاسرول بادمجان، کدو سبز و پاستا سبوس دار. سس پاستا را با گوجه‌فرنگی تازه یا یک قاشق رب گوجه‌فرنگی بدون نمک درست کنید و با فلفل آسیاب شده و سبزی تازه یا خشک مزه‌دار کنید. | قارچ و کدو سبز را با فلفل سیاه و پونه کوهی خشک مزه‌دار کنید + یک سیب زمینی شیرین پخته شده به همراه روغن زیتون یک کاسه سالاد سبزیجات، پیاز قرمز، چغندر، فلفل دلمه‌ای، خیار و سیب + سس سالاد خانگی تهیه شده با روغن زیتون، سرکه بالزامیک، آب‌پرتقال، نخود و گردوی تفت داده شده. | املت با کره بدون نمک به همراه پیازچه، قارچ و کدو سبز را با فلفل سیاه و پونه کوهی خشک مزه‌دار کنید + یک سیب زمینی شیرین پخته شده به همراه روغن زیتون. |
| سینه مرغ کبابی به همراه سبزیجات کبابی مانند کدو، فلفل دلمه‌ای و سیب‌زمینی با پوست به همراه کمی کره بدون نمک، فلفل آسیاب شده و سبزی‌های خشک مزه‌دار کنید. | سوپ عدس با نان سبوس‌دار + سالاد سبزیجات با کمی روغن زیتون، سرکه، تکه‌های سیر و فلفل. | یک کاسه اسموتی صبحانه: ترکیب نصف آووکادو، انواع توت‌ها، یک موز و ماست یونانی. روی آن دانه چیا و خلال بادام بریزید. |
درمان های سنتی:
درمان‌های سنتی نشانگان متابولیک از دیرباز تاکنون، بسیاری از دانشمندان، درصدد یافتن درمان سندروم متابولیک بوده‌اند. در مدیریت این سندروم، طب سنتی چینی (TCM) پیشکسوت ارائه داروهای گیاهی با دستورالعمل‌های کامل و تاثیرات قابل توجه است. تا کنون صدها گیاه سنتی چینی و اجزای فعال آن برای درمان دیابت، دیس‌لیپیدمی و چاقی آزمایش شده‌اند. در این میان، گیاهان دارویی شناخته شده از قبیل جینسینگ، آلوئه‌ورا، دارچین، هندوانه ابوجهل و چای نیز در درمان سندروم متابولیک، نقش مهمی دارند
درمان سندروم متابولیک در کودکان :
آن‌چه کودکتان می‌خورد و می‌نوشد، کاملا قابل تغییر و بهبود است. در میان عوامل متعدد رژیمی مرتبط با چاقی، کمبود غلات کامل و کمبود مصرف فیبر، بیشترین ارتباط را با ایجاد مقاومت به انسولین دارد. مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزیجات باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی در بزرگسالی می‌شود. داشتن یک رژیم غذایی پرکالری با ارزش غذایی کم، مصرف زیاد فست‌فود و نوشیدنی‌های شیرین می‌تواند کودکان را در معرض خطر ابتلا به سندرم متابولیک قرار دهد.
فعالیت بدنی برای کنترل وزن کودک مفید است. فقط یک‌ساعت از آن ساعت‌هایی که کودک، هر روز جلوی صفحه نمایش سپری می‌کند، برای جایگزینی با فعالیت بدنی کافی است.
بچه‌ها می‌توانند به طور چشمگیری فشار خون، کلسترول و حساسیت به اثرات انسولین را در خود بهبود بخشند. نظارت بر زمانی کودک در هر روز در مقابل تلویزیون یا کامپیوتر یا موبایل می‌گذراند مستقیماً با شاخص توده بدنی (BMI) و کالری مصرفی در روز مرتبط است. AAP استفاده از مانیتورها را به جز برای چت ویدیویی قبل از سن ۱۸ تا ۲۴ ماهگی منع می‌کند. خواب کودک باید کافی باشد! خواب کوتاه به طور معکوس خطر متابولیک قلبی را در نوجوانان مبتلا به چاقی افزایش می‌دهد (حتی زمانی که میزان چاقی و سطح فعالیت بدنی را کنترل می‌کنیم). کودک را از معرض دود سیگار و تنباکو دور کنید. سیگار به تنهایی یا در ترکیب با عوامل خطر سندروم متابولیک، خطر ابتلا به بیماری قلبی را در کودک شما تا حد زیادی افزایش می‌دهد.
کدام کودکان بیشتر در معرض سندرم متابولیک هستند؟
سندرم متابولیک شامل مجموعه‌ای از عوامل خطر قلبی – عروقی (فشار خون، تغییر متابولیسم گلوکز، دیس لیپیدمی و چاقی شکمی) است که در کودکان چاق بالای ۱۰ سال رخ می‌دهد. با این حال، سندرم متابولیک می‌تواند در افراد لاغر نیز رخ دهد که نشان می‌دهد چاقی صرفا یک علامت برای وجود این سندرم است، نه یک علت!