زرشک در ایران (به ویژه در استان خراسان جنوبی)، اروپای مرکزی و جنوبی و شمال شرقی آمریکا به طور گسترده کشت می شود.B. vulgaris بیش از 2500 سال است که عمدتاً توسط درمانگران روسی در گیاهان درمانی استفاده می شود.آنتی اکسیدان های موجود درزرشک شامل بربرین، بربر روبین و بربامین است. بربرین با افزایش گلیکولیز و افزایش حساسیت به انسولین بر متابولیسم گلوکز تأثیر می گذارد، بربرین هم ضد التهاب و هم ضد چربی است.
بربرین همچنین در درمان اسهال، استوماتیت، اسهال خونی و هپاتیت استفاده می شود. پلی فنول های موجود در آب زرشک تاثیر مثبتی بر پروفایل لیپیدی و عوارض دیابت دارند. بر اساس این مطالعه، بربرین به عنوان یک جزء آنتی اکسیدانی اصلی B. vulgaris، تمایز سلول های چربی را سرکوب و چاقی را کاهش می دهد.همچنین متابولیسم گلوکز را از طریق کاهش مقاومت به انسولین و افزایش ترشح انسولین تنظیم می کند. بربرین همچنین دارای اثرات ضد چربی خون و فشار خون است و از اندوتلیوم محافظت می کند و در نتیجه عوامل خطرسندروم متابولیک را کاهش می دهد. در نتیجه، B. vulgaris ممکن است در درمان چاقی و سندروم متابولیک موثر باشد.
چاقی نتیجه عدم تعادل بین انرژی دریافتی و مصرف انرژی است که افراد از هر دو جنس و همه گروه های سنی، قومیت ها و گروه های اجتماعی-اقتصادی و در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را تحت تاثیر قرار می دهد. چاقی اغلب با سندروم متابولیک (MetS) همراه است.
MetS سندروم متابولیک با مجموعه ای از عوامل خطر قلبی- عروقی، از جمله فشار خون بالا، چاقی، دیس لیپیدمی و عدم تحمل گلوکز مشخص می شود که با هم خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی آترواسکلروتیک، دیابت نوع 2 و سایر علل مرگ و میر را افزایش می دهند.
امروزه، علاقه فزاینده ای به استفاده از عوامل گیاهی به جای داروهای مصنوعی برای مدیریت بیماری های مزمن مانند MetS سندروم متابولیک وجود دارد. یکی از این نمونه ها زرشک است.
زرشک حاوی آلکالوئیدهای ایزوکینونلین مانند بربرین، بربر روبین و بربامین است. مطالعات اخیر ثابت کرده است که بربرین فعالیت های دارویی و اثرات مثبتی بر عوامل خطر چاقی و سندروم متابولیک دارد.
بربرین تمایز سلول های چربی را سرکوب می کند و چاقی را کاهش می دهد. همچنین متابولیسم گلوکز را از طریق کاهش مقاومت به انسولین و افزایش ترشح انسولین تنظیم می کند.
سازمان بهداشت جهانیWHO چاقی را به عنوان یک مشکل عمده بهداشت عمومی می داند و به دلیل خطر مرتبط با آن برای تعدادی از بیماری های غیرواگیر شناسایی کرده است که شامل دیابت نوع 2، فشار خون بالا، دیس لیپیدمی ها و بیماری های قلبی – عروقی و کاهش امید به زندگی است.چاقی یک مشکل رایج بهداشت عمومی است که باعث حدود 6/2میلیون مرگ در جهان می شود. فدراسیون بین المللی دیابت تخمین می زند که سندروم متابولیک تقریباً یک چهارم جمعیت بزرگسال جهان را تحت تأثیر قرار می دهد.بنابراین، بسیاری از استراتژی‌های پیشگیری برای کاهش بار متابولیک در آینده در حال توسعه هستند. امروزه ترجیح فزاینده ای برای استفاده از داروهای گیاهی به جای داروهای مصنوعی برای مدیریت بیماری های مزمن مانند سندروم متابولیک وجود دارد، زیرا داروهای گیاهی عوارض جانبی کمتر و هزینه کمتری دارند و در برخی کشورها نسبت به داروهای مصنوعی در دسترس هستند.طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، ۸۰ درصد از جمعیت جهان، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، به داروهای گیاهی اعتماد دارند.
بیشتر بخوانید:
گلوکوبر داروی درمان سندرم متابولیک