پیش دیابت چیست و چگونه در بیماران تشخیص داده می شود؟
پیش دیابت، یک وضعیت متابولیک بحرانی و یک نقطه عطف حیاتی در مسیر سلامت افراد است که به عنوان یک زنگ خطر جدی و یک هشدار بزرگ تلقی می‌شود. این شرایط، که به طور دقیق توسط سطوح قند خون (گلوکز) بالاتر از حد نرمال اما نه به اندازه‌ای بالا که بتوان آن را به عنوان دیابت کامل تشخیص داد، مشخص می‌شود، نشان‌دهنده یک اختلال در حال پیشرفت در سیستم تنظیم قند خون بدن است. در این مرحله، بدن دیگر نمی‌تواند به طور کارآمد از هورمون انسولین استفاده کند، پدیده‌ای که به آن “مقاومت به انسولین” گفته می‌شود. این مقاومت به این معناست که سلول‌های بدن، به ویژه سلول‌های عضلانی، چربی و کبد، به سیگنال‌های انسولین برای جذب گلوکز از خون پاسخ مناسبی نمی‌دهند. در نتیجه، پانکراس برای جبران این مقاومت، مجبور به تولید و ترشح مقادیر بیشتری انسولین می‌شود تا سطح قند خون را در محدوده طبیعی نگه دارد. تشخیص پیش دیابت می‌تواند به مثابه یک شمشیر دولبه عمل کند؛ از یک سو، این تشخیص به شدت نگران‌کننده است زیرا فرد را در معرض خطر بسیار بالایی برای ابتلا به دیابت نوع ۲ تمام‌عیار و همچنین مجموعه‌ای از بیماری‌های قلبی-عروقی، از جمله حمله قلبی و سکته مغزی، قرار می‌دهد. با این حال، از سوی دیگر، این تشخیص یک فرصت طلایی و شاید آخرین فرصت برای اقدام و مداخله است. دریافت این پیام هشدار به این معنا نیست که سرنوشت شما ابتلا به دیابت نوع ۲ است، بلکه به این معناست که با تغییرات هوشمندانه و پایدار در سبک زندگی، می‌توان این روند خطرناک را معکوس کرد. در حقیقت، در صورت تشخیص به موقع و اقدام زودرس، نه تنها می‌توان پیشرفت بیماری را متوقف کرد، بلکه در بسیاری از موارد می‌توان سطح قند خون را به محدوده کاملاً طبیعی بازگرداند و بیماری را کنترل نمود. در این میان، برای افراد مبتلا به پیش دیابت، حفظ یک رژیم غذایی مناسب و متعادل، که سرشار از فیبر و مواد مغذی و کم‌کالری باشد، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و این بیماران باید یک رژیم غذایی خاص و مدیریت شده را به طور جدی رعایت کنند تا از این فرصت برای بازیابی سلامت خود به بهترین شکل استفاده نمایند.
مفهوم پیش دیابت به طور خلاصه به این معنی است که سطح قند خون شما به طور مداوم بالاتر از محدوده طبیعی قرار دارد، اما هنوز به آستانه تشخیصی دیابت نوع ۲ نرسیده است. این وضعیت مانند قرار گرفتن در یک منطقه خاکستری بین سلامت کامل متابولیک و بیماری دیابت است. اگرچه در این مرحله ممکن است فرد هیچ علامت مشخصی را تجربه نکند، اما آسیب‌های بیولوژیکی در سطح سلولی و عروقی در حال وقوع است. در صورت عدم ایجاد تغییرات بنیادین و مؤثر در شیوه زندگی، احتمال اینکه این وضعیت در طی چند سال آینده به دیابت نوع ۲ تبدیل شود، بسیار زیاد است. خطرات پیش دیابت تنها به افزایش ریسک ابتلا به دیابت محدود نمی‌شود؛ این وضعیت به خودی خود یک عامل خطر مستقل برای آسیب‌های طولانی‌مدت به ارگان‌های حیاتی بدن است. به طور مشخص، حتی در مرحله پیش دیابت، قند خون بالا می‌تواند به تدریج آسیب‌های جدی و اغلب غیرقابل بازگشتی را به ویژه به قلب، سیستم پیچیده رگ‌های خونی (شامل شریان‌ها، وریدها و مویرگ‌ها) و کلیه‌ها وارد کند. این آسیب‌ها که به عنوان عوارض میکروواسکولار (آسیب به عروق کوچک) و ماکروواسکولار (آسیب به عروق بزرگ) شناخته می‌شوند، می‌توانند زمینه‌ساز تصلب شرایین، افزایش فشار خون و اختلال در عملکرد فیلتراسیون کلیه‌ها شوند. خوشبختانه، این مسیر یک‌طرفه نیست. تحقیقات گسترده نشان داده‌اند که اتخاذ یک رویکرد سه‌گانه شامل خوردن غذاهای سالم و کامل، افزایش فعالیت بدنی منظم و هدفمند، و حفظ وزن در محدوده سالم (یا کاهش وزن اضافی) می‌تواند به طور مؤثری به بازگرداندن سطح قند خون بیماران به محدوده نرمال کمک کند. این مداخلات نه تنها از پیشرفت بیماری به سمت دیابت جلوگیری می‌کنند، بلکه خطرات قلبی-عروقی و کلیوی مرتبط با پیش دیابت را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند.
یکی از موذیانه‌ترین و خطرناک‌ترین جنبه‌های پیش دیابت، ماهیت خاموش و بی‌سر و صدای آن است. از اصلی‌ترین نشانه‌های این بیماری که در واقع یک نشانه بیوشیمیایی است تا یک علامت بالینی، بالاتر بودن میزان قند خون از حد مجاز در آزمایش‌های خون است، اما نه به آن میزانی که بتوان برچسب دیابت را بر آن نهاد. به همین دلیل، اکثریت قریب به اتفاق افرادی که درگیر این وضعیت هستند، کاملاً از وجود آن بی‌خبرند و بدون هیچ آگاهی، در مسیر ابتلا به دیابت نوع ۲ و عوارض ناشی از آن گام برمی‌دارند. دلیل اصلی این عدم آگاهی این است که فرد مبتلا به پیش دیابت، با وجود اینکه بیماری در درون بدنش در حال پیشرفت و ایجاد آسیب‌های تدریجی است، اغلب احساسی کاملاً طبیعی و سالم دارد و هیچ‌گونه ناراحتی یا علامت هشداردهنده‌ای را تجربه نمی‌کند. این فقدان علائم واضح، تشخیص زودهنگام را به یک چالش بزرگ تبدیل می‌کند و اهمیت غربالگری منظم، به ویژه در افراد دارای عوامل خطر مانند سابقه خانوادگی دیابت، اضافه وزن یا چاقی، کم تحرکی و سن بالای ۴۵ سال را دوچندان می‌سازد. با این حال، با وجود اینکه پیش دیابت عمدتاً بدون علامت است، برخی نشانه‌ها و علائم ظریف و غیر اختصاصی وجود دارد که می‌توانید آنها را به عنوان سرنخ‌های احتمالی بررسی کنید و در صورت مشاهده، برای ارزیابی دقیق‌تر به پزشک مراجعه نمایید. شناخت این نشانه‌ها می‌تواند به تشخیص زودهنگام و شروع اقدامات پیشگیرانه کمک شایانی کند.
علائم پیش دیابت: نشانه‌های خاموش و آشکار
همانطور که اشاره شد، پیش دیابت در اکثر موارد یک بیماری کاملاً خاموش است و معمولاً هیچ علامت یا نشانه بالینی واضحی از خود بروز نمی‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود میلیون‌ها نفر در سراسر جهان بدون اطلاع از وضعیت خود زندگی کنند. با این حال، یکی از علائم احتمالی و کمتر شناخته شده این بیماری، بروز یک تغییر پوستی به نام “آکانتوز نیگریکانس” (Acanthosis nigricans) است. این وضعیت به صورت ظهور لکه‌های تیره، ضخیم و مخملی بر روی پوست مشخص می‌شود که اغلب در نواحی چین‌دار بدن مانند پشت و کناره‌های گردن، زیر بغل، کشاله ران، آرنج‌ها، زانوها و بند انگشتان ایجاد می‌شود. تصور می‌شود که این تیرگی پوست ناشی از سطوح بالای انسولین در خون (هیپرانسولینمی) است که سلول‌های پوست را تحریک به تکثیر سریع می‌کند. بنابراین، مشاهده چنین تغییرات پوستی، به ویژه در افراد دارای اضافه وزن، باید به عنوان یک پرچم قرمز جدی تلقی شود و فرد را به سمت انجام آزمایش قند خون سوق دهد. علاوه بر این، زمانی که سطح قند خون از محدوده پیش دیابت فراتر رفته و فرد در حال انتقال به مرحله دیابت نوع ۲ تمام‌عیار است، برخی از علائم کلاسیک دیابت ممکن است به تدریج ظاهر شوند. این علائم که نشان‌دهنده ناتوانی بدن در کنترل قند خون هستند، عبارتند از:
- تکرر ادرار (پلی‌اوریا): زمانی که قند خون بیش از حد بالا می‌رود، کلیه‌ها برای دفع قند اضافی از طریق ادرار سخت‌تر کار می‌کنند. این فرآیند آب زیادی را نیز به همراه خود می‌کشد و باعث افزایش حجم و تکرر ادرار می‌شود، به ویژه در طول شب.
- خستگی مفرط و بی‌دلیل: از آنجایی که سلول‌ها به دلیل مقاومت به انسولین نمی‌توانند گلوکز (سوخت اصلی بدن) را به درستی از خون دریافت کنند، بدن با کمبود انرژی مواجه می‌شود. این امر منجر به احساس خستگی مداوم، ضعف و بی‌حالی می‌شود که با استراحت معمول برطرف نمی‌گردد.
- تاری دید: سطوح بالای قند خون می‌تواند باعث تورم عدسی چشم شود، زیرا مایعات به داخل و خارج آن کشیده می‌شوند. این تغییر در شکل عدسی، توانایی تمرکز چشم را مختل کرده و منجر به تاری دید موقت می‌شود.
- گرسنگی بیش از حد (پلی‌فاژی): با وجود قند فراوان در خون، سلول‌ها “گرسنه” هستند زیرا نمی‌توانند آن را دریافت و مصرف کنند. این کمبود انرژی سلولی، سیگنال‌های گرسنگی شدیدی را به مغز ارسال می‌کند و باعث احساس گرسنگی مداوم، حتی پس از خوردن غذا می‌شود.
- عطش و تشنگی بیش از حد (پلی‌دیپسی): افزایش ادرار برای دفع قند اضافی منجر به از دست دادن آب زیاد و کم‌آبی بدن می‌شود. در پاسخ، مغز سیگنال‌های تشنگی شدیدی را ارسال می‌کند تا فرد را به نوشیدن مایعات بیشتر ترغیب کند و آب از دست رفته را جبران نماید.
پیشگیری از پیش دیابت و معکوس کردن روند آن
خبر خوب در مورد پیش دیابت این است که این وضعیت به شدت به تغییرات سبک زندگی پاسخ می‌دهد و در بسیاری از موارد قابل پیشگیری و حتی قابل برگشت است. انتخاب‌های سالم در سبک زندگی می‌تواند به طور چشمگیری در جلوگیری از ابتلای افراد به پیش دیابت و همچنین ممانعت از پیشرفت آن به دیابت نوع ۲ تمام‌عیار، بسیار مؤثر باشد. این مداخلات نه تنها سطح قند خون را بهبود می‌بخشند، بلکه سلامت کلی بدن را نیز ارتقا می‌دهند. برای همین منظور، اکیداً توصیه می‌شود که مجموعه‌ای از اقدامات زیر را در برنامه روزانه خود بگنجانید:
- ترک کامل سیگار: سیگار کشیدن یک عامل خطر مستقل و بسیار قوی برای مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲ است. نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در دود سیگار، عملکرد سلول‌ها را مختل کرده و کنترل قند خون را دشوارتر می‌کنند. ترک سیگار یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای کاهش خطر دیابت و بهبود سلامت قلب و عروق خود انجام دهید.
- اتخاذ رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی شما نقش محوری در مدیریت قند خون دارد. بر روی مصرف غذاهای کامل و فرآوری نشده تمرکز کنید. بشقاب خود را با سبزیجات غیرنشاسته‌ای، میوه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی (مانند مرغ، ماهی، حبوبات) و چربی‌های سالم (مانند آووکادو، آجیل، روغن زیتون) پر کنید. مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده (نان سفید، شیرینی‌جات)، نوشیدنی‌های قندی و چربی‌های اشباع و ترانس را به حداقل برسانید.
- کاهش وزن اضافی: حتی کاهش وزن متوسط، در حدود ۵ تا ۱۰ درصد از وزن کل بدن، می‌تواند به طور چشمگیری حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و خطر ابتلا به دیابت را تا بیش از ۵۰ درصد کاهش دهد. تمرکز بر کاهش چربی شکمی (احشایی) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
- کنترل فشار خون و کلسترول: پیش دیابت اغلب با سایر مشکلات متابولیک مانند فشار خون بالا و کلسترول بالا همراه است که همگی خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند. با پزشک خود برای مدیریت این شرایط از طریق رژیم غذایی، ورزش و در صورت لزوم، دارو همکاری کنید.
- افزایش فعالیت بدنی: ورزش یکی از قدرتمندترین ابزارها برای مبارزه با مقاومت به انسولین است. عضلات در حین فعالیت بدنی، گلوکز را از خون جذب می‌کنند، حتی بدون نیاز به انسولین. هدف خود را بر روی حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی هوازی با شدت متوسط (مانند پیاده‌روی سریع، شنا، دوچرخه‌سواری) در هفته، یا حدود ۳۰ دقیقه در بیشتر روزهای هفته، قرار دهید. افزودن دو جلسه تمرین قدرتی در هفته نیز بسیار مفید است.
عوارض پیش دیابت برای بیماران فراتر از دیابت
اگرچه جدی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین پیامد پیش دیابت برای بیماران، پیشرفت حتمی بیماری به سمت دیابت نوع ۲ است، اما خطرات این وضعیت به همین جا ختم نمی‌شود. باید درک کرد که پیش دیابت خود یک بیماری مستقل با عوارض خاص خود است. حتی قبل از اینکه سطح قند خون به آستانه دیابت برسد، سطوح بالای گلوکز و انسولین در حال آسیب رساندن به بدن هستند. یکی از نگران‌کننده‌ترین ارتباط‌ها، پیوند بین پیش دیابت و بیماری‌های قلبی-عروقی است. تحقیقات نشان داده‌اند که پیش دیابت با افزایش خطر حملات قلبی ناشناخته (خاموش) در ارتباط است. این حملات قلبی ممکن است علائم کلاسیک مانند درد قفسه سینه را نداشته باشند و تنها از طریق نوار قلب یا سایر تست‌های تشخیصی کشف شوند، اما همچنان به عضله قلب آسیب می‌رسانند. علاوه بر این، پیش دیابت فرآیند تصلب شرایین را تسریع کرده و به دیواره رگ‌های خونی آسیب می‌رساند که این خود خطر سکته مغزی و بیماری عروق محیطی را نیز افزایش می‌دهد. یکی دیگر از ارگان‌های حیاتی که در مرحله پیش دیابت به شدت در معرض خطر قرار دارد، کلیه‌ها هستند. کلیه‌ها دارای شبکه‌ای از میلیون‌ها رگ خونی کوچک هستند که وظیفه فیلتر کردن مواد زائد از خون را بر عهده دارند. قند خون بالا می‌تواند به این عروق ظریف آسیب برساند و عملکرد فیلتراسیون کلیه‌ها را مختل کند. این آسیب که به آن نفروپاتی دیابتی گفته می‌شود، می‌تواند حتی در مرحله پیش دیابت آغاز شود و در صورت عدم کنترل، به تدریج به سمت نارسایی کلیوی پیشرفت کند، وضعیتی که ممکن است در نهایت نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه باشد.
آیا پیش دیابت قابل پیشگیری است؟ پاسخ قطعی: بله!
پاسخ به این سوال حیاتی، یک “بله” قاطع و امیدوارکننده است. یکی از مهم‌ترین پیام‌هایی که باید در مورد پیش دیابت به خاطر سپرد این است که این وضعیت یک حکم قطعی برای ابتلا به دیابت نیست، بلکه یک فرصت برای تغییر مسیر است. اتخاذ یک سبک زندگی سالم می‌تواند به طور بسیار مؤثری باعث جلوگیری از ابتلا به پیش دیابت در وهله اول و همچنین مانع پیشرفت آن به سوی دیابت نوع دو شود. نکته بسیار مهم این است که این استراتژی‌های پیشگیرانه حتی در افرادی که دارای استعداد ژنتیکی قوی برای دیابت هستند و این بیماری در خانواده آنها ارثی است، نیز کارایی بالایی دارند. مطالعات برجسته‌ای مانند “برنامه پیشگیری از دیابت” (DPP) در ایالات متحده نشان داده‌اند که تغییرات شدید در سبک زندگی، شامل رژیم غذایی و ورزش، می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در افراد مبتلا به پیش دیابت تا ۵۸ درصد کاهش دهد که این میزان حتی از تأثیر برخی داروها نیز بیشتر است. این یافته‌ها قدرت فوق‌العاده‌ای را که در دستان خودمان برای کنترل سرنوشت سلامتی‌مان داریم، به ما نشان می‌دهد.
برای تحقق این هدف و ساختن یک سد دفاعی قوی در برابر دیابت، سعی کنیم اصول زیر را به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره خود تبدیل کنیم:
- غذای سالم و هوشمندانه مصرف کنیم: تمرکز خود را از غذاهای فرآوری‌شده، فست‌فودها و شیرینی‌جات به سمت یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و طبیعی معطوف کنیم. این شامل مصرف فراوان سبزیجات، میوه‌های کامل، غلات سبوس‌دار، حبوبات، آجیل و دانه‌ها می‌شود.
- فعالیت بدنی را در اولویت قرار دهیم: هدف‌گذاری برای حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط در هفته، معادل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی در اغلب روزهای هفته، یک استاندارد طلایی است. این فعالیت می‌تواند هر چیزی باشد که ضربان قلب شما را بالا ببرد، از پیاده‌روی تند گرفته تا رقصیدن و دوچرخه‌سواری.
- اضافه وزن خود را به طور پایدار کاهش دهیم: حتی کاهش وزن اندک نیز تأثیرات بزرگی بر حساسیت به انسولین دارد. به جای رژیم‌های یویویی و سریع، بر روی ایجاد تغییرات کوچک و پایداری تمرکز کنیم که بتوانیم در بلندمدت به آنها پایبند بمانیم.
- فشار خون و کلسترول خود را در حد نرمال نگه داریم: این دو عامل، همراه با قند خون بالا، “سندروم متابولیک” را تشکیل می‌دهند که خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را به شدت افزایش می‌دهد. چکاپ‌های منظم و پیروی از توصیه‌های پزشکی ضروری است.
- از دخانیات دوری کنیم: سیگار نکشیم و از قرار گرفتن در معرض دود دست دوم نیز اجتناب کنیم. این یکی از مؤثرترین گام‌ها برای حفاظت از سلامت متابولیک و عروقی است.
روش‌های تشخیص دقیق پیش دیابت
از آنجایی که پیش دیابت معمولاً علامتی ندارد، تشخیص آن صرفاً از طریق انجام آزمایش‌های خون امکان‌پذیر است. پزشکان از چندین آزمایش استاندارد برای غربالگری و تشخیص این وضعیت استفاده می‌کنند. متداول‌ترین این آزمایش‌ها شامل آزمایش قند خون ناشتا (FPG)، تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) و آزمایش هموگلوبین A1c (HbA1c) است. تشخیص پیش‌دیابت معمولاً با انجام آزمایش قند خون ناشتا که نیازمند حداقل ۸ ساعت ناشتایی است و همچنین آزمایش قند خون دو ساعت بعد از صرف یک محلول قندی استاندارد (که بخشی از تست OGTT است) انجام می‌شود. آزمایش HbA1c که میانگین قند خون شما را در طی دو تا سه ماه گذشته نشان می‌دهد، یک ابزار بسیار مفید دیگر است که نیازی به ناشتایی ندارد. مقادیر مشخصی برای هر یک از این آزمایش‌ها تعریف شده است که وضعیت فرد را در یکی از سه دسته نرمال، پیش دیابت یا دیابت قرار می‌دهد.
نکته‌ای که باید با تأکید فراوان به آن اشاره کرد این است که تفسیر نتیجه آزمایش حتماً و مطلقاً باید توسط پزشک معالج انجام شود. هرگونه نتیجه‌گیری شخصی و خودسرانه صرفاً بر مبنای اعداد و ارقام نتیجه آزمایش می‌تواند بسیار گمراه‌کننده و حتی خطرناک باشد. پزشک با در نظر گرفتن مجموعه‌ای از عوامل، از جمله سن، وزن، سابقه خانوادگی، سایر شرایط پزشکی و داروهای مصرفی شما، نتیجه آزمایش را تفسیر کرده و بهترین برنامه تشخیصی و درمانی را برای شما تعیین می‌کند. شرایطی مانند استرس، بیماری‌های حاد و مصرف برخی داروها می‌توانند به طور موقت بر نتایج آزمایش قند خون تأثیر بگذارند. بنابراین لازم است در این مورد حتماً با پزشک خود مشورت کنیم و از هرگونه خودتشخیصی یا خوددرمانی پرهیز نماییم.
چند توصیه حیاتی به بیماران مبتلا به پیش دیابت
اگر آزمایش‌ها نشان داده‌اند که شما به پیش دیابت مبتلا هستید، این لحظه، لحظه اقدام است. این تشخیص را نباید نادیده گرفت، بلکه باید آن را به عنوان یک کاتالیزور برای ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در زندگی خود تلقی کنید. برای کنترل مؤثر این وضعیت و جلوگیری از پیشرفت آن، برخی توصیه‌های کلیدی و عملی به شرح زیر ارائه می‌گردند:
- وضعیت پیش دیابت را با تمام وجود جدی بگیرید: این مهم‌ترین گام ذهنی است. هرچند شما هنوز یک بیمار دیابتی نیستید، ولی این به هیچ عنوان بدین معنا نیست که وضعیت پیش دیابت بی‌ضرر است. این وضعیت یک حالت پاتولوژیک فعال است که در آن آسیب به عروق و اعصاب شما از هم‌اکنون آغاز شده است. به یاد داشته باشید که پیش دیابت به احتمال بسیار زیاد به دیابت تمام‌عیار و سایر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، کلیوی و سکته مغزی منجر خواهد شد و از همین لحظه، یک خطر جدی و بالفعل برای سلامت شما می‌باشد.
- تمام تمرکز خود را بر روی اصلاح سبک زندگی تان بگذارید: گام اول، آخر و کلیدی برای بهبود و حتی معکوس کردن روند پیش دیابت، اصلاح جامع و پایدار سبک زندگی است. دارو درمانی ممکن است در برخی موارد به عنوان یک کمک‌کننده مطرح باشد، اما هیچ دارویی نمی‌تواند جایگزین یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم شود. این دو، سنگ بنای مدیریت پیش دیابت هستند.
اقدامات مشخص و مبتنی بر شواهد علمی که اغلب مراکز بالینی معتبر در سراسر جهان به افراد مبتلا به پیش دیابتی توصیه می‌کنند، به شرح زیر هستند. این توصیه‌ها باید به عنوان یک نقشه راه برای شما عمل کنند:
- کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن اضافی بدن: این هدف، واقع‌بینانه و بسیار مؤثر است. اگر شما ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارید، کاهش تنها ۵ تا ۱۰ کیلوگرم می‌تواند تفاوت عظیمی در حساسیت به انسولین و سطح قند خون شما ایجاد کند. این کاهش وزن باید به صورت تدریجی و پایدار اتفاق بیفتد.
- انجام حداقل هفته‌ای ۵ مرتبه و هر مرتبه ۳۰ تا ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط: این به معنای ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه ورزش در هفته است. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری، شنا یا کلاس‌های ایروبیک گزینه‌های عالی هستند. سعی کنید فعالیت بدنی را به بخش لذت‌بخش روز خود تبدیل کنید.
- مصرف یک رژیم غذایی کم چرب و حاوی مقادیر کافی فیبر: بر مصرف چربی‌های اشباع و ترانس خط قرمز بکشید. در مقابل، مصرف فیبر را از طریق سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات و غلات کامل افزایش دهید. فیبر به کند شدن جذب قند، افزایش احساس سیری و بهبود سلامت گوارش کمک می‌کند.
- کاهش چشمگیر نمک مصرفی (سدیم) برای کاهش فشار خون: از افزودن نمک به غذا سر سفره خودداری کنید و مصرف غذاهای فرآوری‌شده، کنسروها و فست‌فودها که منابع اصلی سدیم پنهان هستند را محدود نمایید. کنترل فشار خون برای حفاظت از قلب و کلیه‌ها حیاتی است.
- پرهیز جدی و کامل از مصرف مشروبات الکلی: الکل سرشار از کالری‌های خالی است، می‌تواند باعث افزایش یا کاهش ناگهانی قند خون شود و بر عملکرد کبد تأثیر منفی بگذارد. حذف الکل یک گام هوشمندانه در مدیریت پیش دیابت است.
- رساندن کلسترول و فشار خون به اهداف درمانی: با پزشک خود همکاری کنید تا میزان کلسترول و فشار خون خود را کاهش دهید و آنها را به میزانی که برای افراد دیابتی به عنوان هدف درمانی توصیه می‌شود، برسانید. این کار خطر عوارض قلبی-عروقی را به شدت کاهش می‌دهد.
در نهایت، باید به این نکته توجه داشت که اگرچه اصلاح الگوی زندگی، خط اول و اصلی‌ترین درمان برای کاهش خطر دیابت و بیماری قلبی-عروقی است، اما در برخی افراد ممکن است به تنهایی کافی نباشد. در چنین شرایطی، به ویژه برای افرادی که دارای شاخص توده بدنی (BMI) بسیار بالا هستند یا با وجود تلاش فراوان، قادر به کنترل قند خون خود نیستند، دارو درمانی می‌تواند به عنوان یک ابزار کمکی مفید باشد. داروی متفورمین، رایج‌ترین دارویی است که برای افراد مبتلا به پیش دیابت تجویز می‌شود. با این حال، باید با قاطعیت تأکید کرد که حتی در کنار دارو درمانی نیز، فرد باید همچنان به رعایت دقیق الگوی زندگی سالم متعهد بماند، زیرا موفقیت بلندمدت تنها در گرو این تعهد و تلاش مستمر است.
