همه چیز درباره اشک
اشک چشم ساختار پیچیده‌ای دارد. اشک چشم می‌تواند به دلیل آسیب، ناراحتی عاطفی، یا حتی هنگام خرد کردن پیاز ایجاد شود. نوزادان وقتی به چیزی نیاز دارند گریه می‌کنند. همچنین هنگامی که در معرض آلرژن‌ها و سایر محرک‌ها قرار می‌گیرید، ممکن است از چشم‌ها اشک بیاید. بدون در نظر گرفتن دلیل اشک‌ها، آن‌ها بخش مهمی از سلامت چشم هستند. اشک چشم‌ها را مرطوب نگه می‌دارد و کثیفی‌ها و ذرات گرد و غبار را از بین می‌برند و به عنوان التیام دهنده احساسات و درد فیزیکی عمل می‌کنند.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید!
اشک از چه چیزی ساخته شده است؟
اشک طبیعی از آنزیم‌ها، متابولیت‌ها و لیپیدها ساخته شده است. برخی مواد آن مشابه بزاق است. اشک چشم سه لایه دارد. هنگامی که این لایه‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند، به عنوان لایه اشک نیز شناخته می‌شوند.
- لایه بیرونی روغنی، سطح چشم را صاف نگه می‌دارد و از خشک شدن لایه‌های دیگر جلوگیری می‌کند.
- لایه میانی آبکی از قرنیه (سطح شفاف چشم) محافظت می‌کند. این لایه از ورود باکتری‌ها به چشم جلوگیری می‌کند و به هیدراته (مرطوب) نگه داشتن چشم کمک می‌کند. لایه میانی ضخیم‌ترین لایه اشکی است.
- لایه داخلی که از مخاط ساخته شده است، لایه اشکی را به سطح چشم متصل نگه می‌دارد.
اشک چگونه تشکیل می‌شود؟
هر بار که در یک لایه نازک (لایه اشک) پلک می‌زنید، اشک در سراسر قرنیه پخش می‌شود. آن‌ها در غدد اشکی بالای چشم تشکیل می‌شوند و به مجاری اشکی (لوله‌های ریز در گوشه داخلی چشم) می‌ریزند. سپس راه خود را از طریق بینی به سمت پایین طی می‌کنند. پس از این سفر هیجان‌انگیز، اشک‌ها یا دوباره جذب می‌شوند و یا دوباره تبخیر می‌شوند. هر چه بیشتر گریه کنید، سیستم تخلیه اشک بیشتر و مجدد پر می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، اشک با سرعت بیشتری از چشم و بینی جاری می‌شود.
انواع اشک
اشک چشم انواع مختلفی دارد. انواع اشک چشم شامل سه نوع است که شامل موارد زیر است.
- اشک‌های احساسی: اشک‌هایی هستند که در پاسخ به یک رویداد عاطفی تولید می‌شوند. این می‌تواند شامل هر احساسی مثل شادی، غم، ترس، استرس و یا حتی درد فیزیکی باشد. به گفته دانشمندان، اشک عاطفی ممکن است شامل هورمون‌هایی باشد که در دو نوع دیگر اشک وجود ندارد.
- اشک‌های پایه: این اشک‌ها به طور مدوام در چشم شما تولید می‌شوند تا از آن‌ها در برابر آلودگی و زباله محافظت کنند. اشک‌های پایه قرنیه را نیز روغن کاری می‌کنند.
- اشک‌ها انعکاسی: اشکی است که وقتی در معرض چیزی قرار می‌گیرید که باعث تحریک چشمان شما می‌شود، تشکیل می‌شود. این چیز می‌تواند شامل محرک‌های محیطی مانند دود یا گرد و غبار باشد. این نوع اشک همچنین زمانی که پیاز خرد می‌کنید یا چیزی در چشمتان گیر می‌کند، تشکیل می‌شود. این اشک‌ها آنتی بادی بیشتری نسبت به اشک‌های دیگر دارند و می‌توانند در برابر باکتری‌ها دفاع ایجاد کنند.
گودی زیر چشم چیست؟ آیا گودی زیر چشم ناشی از گریه است؟
گودی زیر چشم، ناهنجاری‌های کوچک و مقعر دارای چربی هستند که در زیر چشم‌ها قرار دارند. اندازه آن‌ها معمولا 2 تا 3 سانتیمتر است و ظاهر یک دایره تیره بزرگ دارند. افرادی که دارای گودی زیر چشم هستند، اغلب بسیار خسته به نظر می‌رسند. گودی زیر چشم ناشی از افزایش سن و در برخی موارد ارثی است. گودی زیر چشم ناشی از گریه نیستند و گریه باعث ایجاد آن نمی‌شود. روش‌هایی مثل جراحی و غیرجراحی برای درمان گودی زیر چشم وجود دارد.
چه چیزی بر تولید اشک چشم تاثیر می‌گذارد؟
هر فرد که تولید اشک طبیعی دارد، سالانه بین 15 تا 30 گالن اشک تولید می‌کند. اما توانایی تولید اشک می‌تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گیرد؛ برخی از این عوامل شامل موارد زیر است.
- هورمون‌ها، به ویژه در زمان تغییرات هورمونی مانند بارداری و یائسگی
- خشکی چشم و سندروم خشکی چشم
- مصرف داروهای خاص
- استفاده از لنزهای تماسی
- بلفاریت
- افزایش سن؛ زیرا بدن به مرور زمان اشک‌های پایه کمتری تولید می‌کند.
اگر متوجه تغییر در اشک چشم خود شده‌اید، یا اگر خشکی چشم را تجربه کردید به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
درباره خشکی چشم بیشتر بدانید!
اشک مصنوعی از چه چیزی ساخته شده است؟
اشک مصنوعی نیز مانند اشک واقعی، نقش مهمی در تامین رطوبت چشم دارد. اما به جای ماده طبیعی موجود در اشک واقعی، این قطره‌های چشم روان‌کننده از مواد ملایمی ساخته شده‌اند که ساختار طبیعی اشک چشم را تقلید می‌کنند. چندین ماده در اشک مصنوعی یافت می‌شود که هر کدام با هدف متفاوتی طراحی شده‌اند. این شامل دو ماده فعال اصلی شناخته شده به عنوان پاک‌کننده و نرم‌کننده، همراه با نگهدارنده‌ها و مواد افزودنی است. ترکیب این مواد با هم برای روان کردن چشم‌ها، کاهش سوزش و موارد دیگر کار می‌کنند. مواد نگهدارنده ممکن است برای برخی تحریک‌کننده باشند؛ بنابراین در برخی از فرمول‌های اشک مصنوعی یافت نمی‌شوند.
هر کدام از مواد موجود در اشک مصنوعی چه اهمیتی دارند؟
هدف و اهمیت هر کدام از مواد اشک مصنوعی به شرح زیر است.
- روان‌کننده‌ها (Demulcents): پلیمرهای محلول در آب که به محافظت و مرطوب کردن غشاهای مخاطی چشم کمک می‌کنند. روان‌کننده‌های رایج شامل هیدروکسی متیل سلولز، کربوکسی متیل سلولز و پروپیلن گلیکول و سایر موارد شامل گلیسرین، پلی اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول است.
- نرم‌کننده‌ها(Emollients) : روغن‌ها و چربی‌هایی که ضخامت لایه لیپیدی را افزایش می‌دهند، تبخیر را کاهش می‌دهند و لایه اشکی را ثابت نگه می‌دارند. برخی از نرم‌کننده‌های رایج شامل روغن کرچک، روغن بذر کتان و روغن معدنی هستند.
- مواد نگهدارنده(Preservatives) : گاهی اوقات به فرمول قطره چشم اضافه می‌شوند تا از رشد باکتری‌ها در داخل بطری پس از باز شدن آن جلوگیری کنند. OcuPure، بنزالکونیوم کلرید (BAK)، پلی کواترنیم (Polyquad) و پولیکستونیوم همه انواع نگهدارنده‌هایی هستند که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. کلریت سدیم نیز ممکن است به عنوان یک نگهدارنده ملایم‌تر استفاده شود.
- مواد افزودنی (Additives): مواد اضافی طراحی شده برای متعادل کردن PH اشک مصنوعی هستند. این مواد طوری طراحی شده‌اند که با PH لایه اشک طبیعی مطابقت داشته باشند و سوزش هنگام استفاده از محصول را کاهش دهند. مواد افزودنی می‌توانند شامل مواد غیر فعال مانند الکترولیت‌ها، محافظت‌کننده‌های اسمزی، امولسیفایرها و بافرها باشند.
هر نوع قطره چشم شامل مواد یکسانی نیست. بسیاری از فرمول‌های قطره چشم نیز بدون مواد نگهدارنده هستند؛ زیرا مواد نگهدارنده می‌توانند باعث تحریک و سایر اثرات ناخواسته شوند.
اشک مصنوعی برای چه مواردی استفاده می‌شود؟
اشک مصنوعی برای درمان علائمی مثل موارد زیر استفاده می‌شود.
- خشکی کوتاه مدت چشم ناشی از فشار چشم دیجیتالی، آلرژی یا شرایط آب و هوایی سخت
- قرمزی ناشی از خستگی، آلرژی یا سایر عوامل تحریک‌کننده
- درد یا تورم ناشی از گریه یا آلرژی
- تحریک همراه با عفونت‌هایی مانند ورم ملتحمه ویروسی
- رطوبت و تسکین برخی از انواع کراتوپاتی (بیماری قرنیه)
انواع دیگری از قطره‌های چشمی در بازار وجود دارد که کاربردهای متفاوتی دارند. به غیر از اشک مصنوعی، قطره‌هایی مانند قطره‌های ضد احتقان چشم، قطره‌های چشمی آنتی هیستامین و قطره‌های چشمی تجویزی برای سایر مشکلات چشم وجود دارند.
منابع