ارتباط سندروم متابولیک با مصرف سیگار :(زمان تقریبی مطالعه این مقاله:5 دقیقه )
سندروم متابولیک به صورت تغییرات فیزیولوژیکی و نیز تغییرات وزنی و یا تغییرات بدنی خود را نشان می دهد، به طور مشخص سندروم متابولیک با عواملی مانند افزایش وزن، افزایش تری گلیسرید سرمی ، افزایش فشار خون، افزایش قند خون و کاهش لیپوپروتئین کلسترول (HDL- C) شناخته می شود ، به نظر می رسد ، حداقل 47 میلیون آمریکایی (یعنی 1 نفر از هر 5 نفر) دارای این مشخصه هستند.
به طور کلی شیوع این معضل در کشورهای غربی و کشورهای آسیایی بالا می باشد ، باید توجه داشت که هر یک از عوامل فوق سبب ایجاد آترواسکلروز می شوند، به عبارت دیگر سندروم متابولیک یک فاکتور اساسی و مهم برای پیشرفت عوارض بیماری های خطیری،همچون دیابت نوع II و بیماری های قلبی -عروقی و همچنین افزایش مقاومت به انسولین می شود.
سیگار و بیماری قلبی -عروقی :
از سوی دیگر مشخص شده که زندگی ناسالم و مصرف سیگار سبب افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی می گردد. مصرف سیگار مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی –عروقی را تا 50 درصد افزایش می دهد. آمارها نشان می دهد از هر 5 مرگی که در اثر سیگار اتفاق می افتد ، 2 مورد آن به علت بیماری قلبی است مصرف سیگار می تواند خطر بروز سکته قلبی را تا 6 برابر در زنان ، و تا 3 برابر در مردان افزایش دهد . بین تعداد سیگار مصرفی و خطر بروز بیماری قلبی – عروقی رابطه وجود دارد.
در ازای کشیدن هر 10 عدد سیگار، خطر مرگ در اثر بیماری قلبی، در مردان 18 درصد و در زنان 31 درصد بالا می رود .قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران احتمال گرفتاری قلبی –عروقی را تا 30 درصد افزایش می دهد. نیکوتین و مواد سمّی موجود در سیگار فرآیند سم زدایی در بدن را مختل می‌کنند، در نتیجه سلول‌های بدن آسیب می‌بینند و باعث بروز بیماری‌های مختلفی مثل سرطان، افزایش کلسترول خون،تری گلیسیرید، مشکلات قلبی- عروقی و گردش خون، اختلالات تنفسی و … می شود.استعمال سیگار و دخانیات سبب آسیب به پوشش دیواره رگ های خون رسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن می شود.استعمال سیگار باعث می‌شود که خون آسان تر لخته شود. لخته خون درصورت انسداد رگ‌ها می‌تواند منجر به بروز حمله قلبی، سکته مغزی و … شود.
رابطه سیگار و کلسترول:
بسیاری از مطالعات قبلی نشان دهنده آن است که مصرف سیگار با میزان کلسترول تام (TC) ، لیپوپروتئین کلسترول با دانسیته کمتر (LDL ) و نسبت میزان کلسترول تام به کلسترول با دانسیته بالا (TC/ HDL – C) رابطه قوی دارد. بر اساس سایر مطالعات مشخص شده که بعد از 8 هفته کاهش مصرف سیگار تغییرات شگرفی بر روی LDL – HDL و همچنین نسبت HDL/LDL رخ می دهد.
که در این میان یکی از مکانسیم های دخیل وجود اکسیداتیو استرس مطرح شده است. باید توجه داشت که دود سیگار شامل مقادیر بی شماری از رادیکالهای آزاد می باشد. رادیکال های آزاد اتم ها یا مولکول هایی هستند ، که به خاطر داشتن الکترون منفرد در بدن در حال گردش بوده اند ، و به ماکرومولکول های بدن جانداران آسیب وارد می کند.برای مقابله با آسیب حاصل از آن سیستمی تحت عنوان (سیستم دفاع آنتی اکسیدان) در بدن وجود دارد. در حالت عادی در بدن یک فرد سالم بین تولید رادیکال های آزاد و این سیستم توازن برقرار است ، اما اگر به هر دلیلی این تعادل به هم بخورد، مثلا فرد بیمار شود، به طوری که تولید رادیکال های آزاد افزایش یابد حالتی به نام استرس اکسیداتیو پیش می آید که سیگار می تواند آن را القا کند.
از سوی دیگر افراد سیگاری ویتامین های ضداکسیدانی کمتری دریافت کرده و همچنین میزان واکنش های ضداکسیدانی در آنها بالا می باشد و به همین دلیل حالات استرس اکسیداتیو در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیرسیگاری می باشد.
شیوه زندگی نظیـر سـیگار کـشیدن بـر روی عوامـل تـشکیل دهنـده سـندروم متابولیک تأثیر دارد. یافته های ما بیانگر این مطلـب اسـت که سیگار کشیدن با افزایش LDL کلسترول سرمی، TG و کاهش در HDL کلسترول ارتباط معنا داری دارد.
ارتباط چاقی شکمی با سیگارچیست ؟
دانشمندان می گویند : که مصرف دخانیات باعث تجمع چربی در نواحی مرکزی بدن شده و منجر به برآمدگی شکم می شود.محققان داده های ۲۹ مطالعه را مورد بررسی قرار دادند که شامل افراد سیگاری، سابقاً سیگاری، و یا غیر سیگاری بودند. این اطلاعات شامل جزئیات مربوط به عادات سیگار کشیدن داوطلبان و همچنین وزن و دور کمر آن ها بود.
دانشمندان در این خصوص اعلام کردند که برآمدگی شکم در افراد سیگاری که وزن زیاد کرده اند در مقایسه با غیر سیگاری هایی که به همان میزان وزن اضافه کرده اند، بیشتر است. علاوه بر این، احتمال ابتلا به دیابت نیز در افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری بیشتر است.
ارتبـاط بـین ســیگار کــشیدن و وزن افــراد تحــت تــأثیر فاکتورهــای متعددی نظیر وضعیت اجتماعی افراد، از قبیل سن ، سـطح تحـصیلات، وضـعیت ازدواج، داشـتن فـشارخون و عـدم تحمل گلوکز قرار می گیرند. به هر حـال بـر خـلاف نتـایج مطالعـه حاضـر نتـایج سـایر پـژوهش هـا بیـانگر درصد بالاتری از علائم سندروم متابولیک در سیگاری های جوان مرد در مقایسه با غیر سیگاری ها می باشد.
بیشتر:
بیماری های قلبی عروقی در سیگاری های چاق به خصوص در افـراد بـا تجمــع چربــی شــکمی وجــود دارد.
همچنــین درمطالعات تحلیلی توصیفی مشخص شد که سیگاری بودن عامل خطـر منفـرد معنـی دار بـرای سـندروم متابولیـک در مردان و زنان می باشد.
مهمترین عوامل تشکیل دهنده سندرم متابولیک در سیگاری هـا هیپرتـری گلیـسریدمی و HDL پایین است.
سیگار با تاثیری که برروی گیرنده های انسولین بر روی سلول ها می گذارد، موجب بالا رفتن مقاومت سلول های بدن به انسولین شده و افزایش قند خون را در پی دارد و این بیماری تاثیر مستقیمی بر ایجاد کبد چرب دارد.
ترک سیگار یکی از عوامل موثر در بهبود کبد چرب است ، ترک سیگار مستلزم یادگیری و کسب مهارت های مقابله با شرایط یا حالات روحی خاصی است، که فرد را به سمت سیگار سوق می دهد. در این روند فرد باید مهارت های حل مسأله، کنترل هیجان منفی، حل تعارض و قاطعیت را کسب کند.