ارتباط سندروم متابوليك با مصرف سیگار :(زمان تقریبی مطالعه این مقاله:۵ دقیقه )
سندروم متابولیک به صورت تغييرات فيزيولوژيكي و نيز تغييرات وزني و يا تغييرات بدني خود را نشان مي دهد، به طور مشخص سندروم متابوليك با عواملی مانند افزايش وزن، افزايش تري گليسريد سرمي ، افزايش فشار خون، افزايش قند خون و كاهش ليپوپروتئين كلسترول (HDL- C) شناخته مي شود ، به نظر مي رسد ، حداقل ۴۷ ميليون آمريكايي (يعني ۱ نفر از هر ۵ نفر) داراي اين مشخصه هستند.
به طور كلي شيوع اين معضل در كشورهاي غربي و كشورهاي آسيايي بالا مي باشد ، بايد توجه داشت كه هر يك از عوامل فوق سبب ايجاد آترواسكلروز مي شوند، به عبارت ديگر سندروم متابوليك يك فاكتور اساسي و مهم براي پيشرفت عوارض بيماري هاي خطيري،همچون ديابت نوع II و بيماري هاي قلبي -عروقي و همچنین افزایش مقاومت به انسولین می شود.
سیگار و بیماری قلبی -عروقی :
از سوي ديگر مشخص شده كه زندگي ناسالم و مصرف سیگار سبب افزايش خطر بيماري هاي قلبي عروقي مي گردد. مصرف سیگار مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی –عروقی را تا ۵۰ درصد افزایش می دهد. آمارها نشان می دهد از هر ۵ مرگی که در اثر سیگار اتفاق می افتد ، ۲ مورد آن به علت بیماری قلبی است مصرف سیگار می تواند خطر بروز سکته قلبی را تا ۶ برابر در زنان ، و تا ۳ برابر در مردان افزایش دهد . بین تعداد سیگار مصرفی و خطر بروز بیماری قلبی – عروقی رابطه وجود دارد.
در ازای کشیدن هر ۱۰ عدد سیگار، خطر مرگ در اثر بیماری قلبی، در مردان ۱۸ درصد و در زنان ۳۱ درصد بالا می رود .قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران احتمال گرفتاری قلبی –عروقی را تا ۳۰ درصد افزایش می دهد. نیکوتین و مواد سمّی موجود در سیگار فرآیند سم زدایی در بدن را مختل می‌کنند، در نتیجه سلول‌های بدن آسیب می‌بینند و باعث بروز بیماری‌های مختلفی مثل سرطان، افزایش کلسترول خون،تری گلیسیرید، مشکلات قلبی- عروقی و گردش خون، اختلالات تنفسی و … می شود.استعمال سیگار و دخانیات سبب آسیب به پوشش دیواره رگ های خون رسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن می شود.استعمال سیگار باعث می‌شود که خون آسان تر لخته شود. لخته خون درصورت انسداد رگ‌ها می‌تواند منجر به بروز حمله قلبی، سکته مغزی و … شود.
رابطه سیگار و کلسترول:
بسياري از مطالعات قبلي نشان دهنده آن است كه مصرف سيگار با ميزان كلسترول تام (TC) ، لیپوپروتئین كلسترول با دانسيته كمتر (LDL ) و نسبت میزان کلسترول تام به کلسترول با دانسیته بالا (TC/ HDL – C) رابطه قوی دارد. بر اساس ساير مطالعات مشخص شده كه بعد از ۸ هفته كاهش مصرف سيگار تغييرات شگرفي بر روی LDL – HDL و همچنین نسبت HDL/LDL رخ می دهد.
كه در اين ميان يكي از مكانسيم هاي دخيل وجود اكسيداتيو استرس مطرح شده است. بايد توجه داشت كه دود سيگار شامل مقادير بی شماري از راديكالهاي آزاد مي باشد. رادیکال های آزاد اتم ها یا مولکول هایی هستند ، که به خاطر داشتن الکترون منفرد در بدن در حال گردش بوده اند ، و به ماکرومولکول های بدن جانداران آسیب وارد می کند.برای مقابله با آسیب حاصل از آن سیستمی تحت عنوان (سیستم دفاع آنتی اکسیدان) در بدن وجود دارد. در حالت عادی در بدن یک فرد سالم بین تولید رادیکال های آزاد و این سیستم توازن برقرار است ، اما اگر به هر دلیلی این تعادل به هم بخورد، مثلا فرد بیمار شود، به طوری که تولید رادیکال های آزاد افزایش یابد حالتی به نام استرس اکسیداتیو پیش می آید که سیگار می تواند آن را القا کند.
از سوي ديگر افراد سيگاري ويتامين هاي ضداكسيداني كمتري دريافت كرده و همچنين ميزان واكنش هاي ضداكسيداني در آنها بالا مي باشد و به همين دليل حالات استرس اكسيداتيو در افراد سيگاري بيشتر از افراد غيرسيگاري مي باشد.
شيوه زندگي نظيـر سـيگار كـشيدن بـر روي عوامـل تـشكيل دهنـده سـندروم متابوليك تأثير دارد. يافته هاي ما بيانگر اين مطلـب اسـت كه سيگار كشيدن با افزايش LDL كلسترول سرمي، TG و كاهش در HDL كلسترول ارتباط معنا داری دارد.
ارتباط چاقی شکمی با سیگارچیست ؟
دانشمندان می گویند : که مصرف دخانیات باعث تجمع چربی در نواحی مرکزی بدن شده و منجر به برآمدگی شکم می شود.محققان داده های ۲۹ مطالعه را مورد بررسی قرار دادند که شامل افراد سیگاری، سابقاً سیگاری، و یا غیر سیگاری بودند. این اطلاعات شامل جزئیات مربوط به عادات سیگار کشیدن داوطلبان و همچنین وزن و دور کمر آن ها بود.
دانشمندان در این خصوص اعلام کردند که برآمدگی شکم در افراد سیگاری که وزن زیاد کرده اند در مقایسه با غیر سیگاری هایی که به همان میزان وزن اضافه کرده اند، بیشتر است. علاوه بر این، احتمال ابتلا به دیابت نیز در افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری بیشتر است.
ارتبـاط بـين ســيگار كــشيدن و وزن افــراد تحــت تــأثير فاكتورهــاي متعددي نظير وضعيت اجتماعي افراد، از قبيل سن ، سـطح تحـصيلات، وضـعيت ازدواج، داشـتن فـشارخون و عـدم تحمل گلوكز قرار مي گيرند. به هر حـال بـر خـلاف نتـايج مطالعـه حاضـر نتـايج سـاير پـژوهش هـا بيـانگر درصد بالاتری از علائم سندروم متابولیک در سیگاری های جوان مرد در مقایسه با غیر سیگاری ها می باشد.
بیشتر:
بیماری های قلبی عروقی در سیگاری های چاق به خصوص در افـراد بـا تجمــع چربــي شــكمي وجــود دارد.
همچنــين درمطالعات تحليلي توصيفي مشخص شد كه سيگاري بودن عامل خطـر منفـرد معنـي دار بـراي سـندروم متابوليـك در مردان و زنان مي باشد.
مهمترين عوامل تشكيل دهنده سندرم متابوليك در سيگاري هـا هيپرتـري گليـسريدمي و HDL پايين است.
سيگار با تاثيري كه برروي گيرنده هاي انسولين بر روي سلول ها مي گذارد، موجب بالا رفتن مقاومت سلول هاي بدن به انسولين شده و افزايش قند خون را در پي دارد و اين بيماري تاثير مستقيمي بر ايجاد كبد چرب دارد.
ترك سيگار يكي از عوامل موثر در بهبود كبد چرب است ، ترك سيگار مستلزم يادگيري و كسب مهارت هاي مقابله با شرايط يا حالات روحي خاصي است، كه فرد را به سمت سيگار سوق مي دهد. در اين روند فرد بايد مهارت هاي حل مسأله، كنترل هيجان منفي، حل تعارض و قاطعيت را كسب كند.
