مقاومت به انسولین ، علل پیدایش و نحوه درمان این بیماری

مقاومت به انسولین

شرایطی است که در آن سلول‌های بدن پاسخ مناسبی به انسولین نمی‌دهند و به دنبال آن جذب گلوکز دچار اختلال شده و به طورثانویه باعث افزایش قند خون می‌شود.

در حالت مقاومت به انسولین مقدار انسولین تولید شده از پانکراس در بدن طبیعی و حتی بیشتر از مقدار طبیعی است اما مشکل در پاسخ سلول‌ها به انسولین است.

این بیماری معمولاً به صورت کشف‌نشده منجر به بروز دیابت تیپ ۲ می‌شود.

انسولین هورمونی‌ است که مانند کلید عمل می‌کند و باعث می‌شود قند خون (گلوکز) برای تأمین انرژی وارد سلول‌ها شود.

گاهی این فعالیت قفل و کلید به درستی کار نمی‌کند. درنتیجه حتی زمانی که انسولین بیشتری مصرف می‌کنید، گلوکز در خون باقی می‌ماند.

دانشمندان نظریاتی درباره این موضوع دارند اما هنوز مطمئن نیستند چرا سلول‌ها به انسولین درست پاسخ نمی‌دهند. اغلب شما نشانه‌ای‌ از این بیماری نخواهید داشت.

ممکن است برای مدت زیادی در این شرایط باشید، اما متوجه آن نشوید. در افراد با مقاومت شدید به انسولین گاهی لکه‌های تیره‌ پوستی روی گردن، آرنج، زانو‌، دست‌ و زیر بغل دیده می‌شود.

عوامل ایجاد این بیماری

• افزایش وزن یا فشار خون بالا
• عدم فعالیت ورزشی
• استعمال دخانیات
• پایین بودن میزان کلسترول خوب HDL و بالا بودن تری‌گلیسیرید
• سابقه بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، سابقه سکته مغزی و بیماری‌های عروقی در گردن و پاها
• سندروم متابولیک؛ سندروم متابولیک حداقل با سه مورد از این ویژگی‌ها همراه است: دور شکم بزرگ، تری‌گلیسیرید بالا،HDL پایین، فشار خون بالا و قند خون در محدوده پیش دیابت.
• سابقه‌ خانوادگی؛ اگر پدر و مادر یا خواهر و برادر مبتلا به دیابت نوع دو باشند، یا مادر هنگام بارداری مبتلا به دیابت بارداری باشد، احتمال مقاومت به انسولین بیشتر خواهد شد.

راهکار: اصلاح سبک زندگی

اگر شرایط مقاومت به انسولین به موقع تشخیص داده شود، با اصلاح سبک زندگی می‌توان از بروز دیابت پیشگیری نمود.

تغذیه سالم داشته باشید: 

شیرینی‌، غلات فرآوری شده و چربی حیوانی را کنار بگذارید و به جای آن مقدار زیادی سبزیجات، میوه و غلات خام مصرف کنید. این روش تغذیه به شما کمک می‌کند تا به وزن استاندارد خود برسید.

همچنین به سلول‌ها کمک می‌کند تا به خوبی از انسولین استفاده کنند. رژیم DASH برای افرادی که فشار خون بالا دارند، مثال خوبی‌ است.

در این رژیم مصرف نمک نیز محدود می‌شود. اگر با این رژیم در حال لاغر کردن هستید و فعالیتتان نیز زیاد است، می‌تواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد.

همچنین مطالعات نشان داده است که کمبود ویتامین D با عدم عملکرد درست بدن در استفاده از انسولین ارتباط دارد.

تحرک داشته باشید: 

فعالیت بدنی کمک زیادی در مبارزه با مقاومت به انسولین می‌کند. تحرک مانند یک رژیم سالم به شما کمک می‌کند تا وزنتان را کم کنید.

همچنین فعالیت بدنی به سلول‌ها (به خصوص در ماهیچه‌ها) کمک می‌کند تا برای تأمین انرژی از انسولین استفاده کنند.

برای انجام فعالیت ورزشی به مدت نیم ساعت در اکثر روزهای هفته (۱۵۰ دقیقه در هفته) هدف‌گذاری کنید. بهتر است شدت این ورزش متوسط باشد، یعنی ضربان قلب باید سریع‌تر شود و تنفس کمی سخت‌تر.

دارو درمانی: 

ایجاد تغییر در سبک زندگی بهترین درمان برای مقاومت به انسولین است. اما اگر در شرایطی هستید که احتمال ابتلای شما به دیابت نوع دو زیاد است، ممکن است پزشک از شما بخواهد که دارو نیز مصرف کنید.

مقاومت به انسولین باعث چه بیماری هایی می شود؟

این بیماری با بیماری‌های قلبی ـ عروقی، تشکیل لخته خون، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های کبدی، سندروم پلی‌کیستیک تخمدان و آرتریت روماتوئید در ارتباط است.

همچنین این بیماری می‌تواند تبدیل به دیابت شود. این بیماری باعث فشار به پانکراس برای تولید انسولین اضافی شده و در نتیجه، به مرور سلول‌های انسولین ساز از بین می‌روند و این موضوع منجر به بروز پیش دیابت و دیابت نوع دو می‌شود.

چه عواملی احتمال ابتلا به مقاومت به انسولین را افزایش می دهند؟

در مبتلایان به این بیماری معمولاً میزان التهاب بدن بالاتر از حد معمول است. 

اگر به اضافه وزن یا چاقی مبتلا باشید، به اندازه کافی ورزش نکنید، به فشارخون بالا مبتلا باشید و سیگار بکشید بیشتر در معرض ابتلا به مقاومت به انسولین قرار دارید.
کاهش کلسترول خوب (HDL)، افزایش تری گلیسیرید خون، بیماری قلبی، سابقه ابتلا به سکته مغزی نیز می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما به دیابت نوع ۲ مبتلا باشند احتمال ابتلای شما به این بیماری و دیابت نوع ۲ بالاتر است. اگر مادر در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا باشد احتمال آن که شما هم به این بیماری و دیابت نوع ۲ مبتلا شوید بیشتر است.