دیابت نوع ۱ که در گذشته دیابت وابسته به انسولین نامیده می‌شد و هر سنی را دربر می‌گیرد اما در کودکان و جوانان شایع‌تر است. بدن افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ قادر به تولید انسولین کافی نمی‌باشد.
این نوع دربرگیرنده ۵–۱۰٪ از انواع دیابت است. در این نوع از دیابت تخریب سلولی سلولهای بتا در پانکراس اتفاق می‌افتد. طبق کتاب طب داخلی هاریسون در دیابت نوع یک برخلاف دیابت نوع دو، وراثت نقش قوی ندارد بلکه عمدتا به صورت اسپورادیک رخ میدهد و بیش از 75% بیماران دیابت نوع یک فاقد خویشاوندان درجه یک مبتلا به این بیماری هستند؛
اما افرادی که هاپلوتایپ HLA-DR3 و HLA-DR4 را دارند، مستعد ابتلا به دیابت نوع یک هستند. در دیابت نوع ۱، پانکراس هیچ انسولینی ترشح نمی‌کند، انسولین هورمونی است که بدن را قادر می‌سازد تا گلوکز موجود در غذا را به انرژی تبدیل کند.
چنانچه قند موجود در خون نتواند وارد سلول‌ها شود، در رگ‌ها انباشته شده و نتیجه آن افزایش قند خون است. قند خون بالا به مرور زمان می‌تواند تأثیرات جبران ناپذیری را بر روی اعضای مختلف بدن داشته باشد.
با وجود اینکه از دیابت نوع ۱ اغلب به عنوان دیابت دوره نوجوانی یاد می‌شود ولی امکان ابتلای به آن در هر سنی وجود دارد.
تشخیص سریع و به موقع این بیماری می‌تواند از عوارض و مشکلات آتی آن همچون ناراحتی‌های قلبی، نابینایی، فشار خون بالا، اختلالات عصبی و نارسایی‌های کلیوی پیشگیری کند.
البته دیابتی‌های نوع ۱ علاوه بر انسولین، به ورزش منظم و رژیم غذایی سالم نیز احتیاج دارند و در واقع یک نوع دیابت ارثی میباشد.
انواع مختلف انسولین
1. انسولین سریع الاثر:
زمان شروعِ تأثیرگذاری این انسولین، نزدیک به ۱۵ دقیقه است. زمان اوج اثر آن نزدیک به ۱ ساعت و مدت زمان اثر آن بین ۲ تا ۴ ساعت است.
2. انسولین رگولار یا کوتاه اثر:
زمان شروع اثر این نوع از انسولین، نزدیک به ۳۰ دقیقه است. زمان اوج اثر آن بین ۲ تا ۳ ساعت و مدت زمان اثر آن بین ۳ تا ۶ ساعت است.
3. انسولین با اثر متوسط:
این انسولین زودتر از ۲ تا ۴ ساعت وارد جریان خون نمی‌شود. به عبارتی زمان شروع اثر این انسولین بین ۲ تا ۴ ساعت، زمان اوج اثر آن بین ۴ تا ۱۲ ساعت و مدت زمان اثر آن بین ۱۲ تا ۱۸ ساعت است.
4. انسولین با اثر طولانی:
چند ساعتی طول می‌کشد تا این انسولین شروع به تأثیرگذاری کند. تأثیر این انسولین به مدت ۲۴ ساعت باقی می‌ماند. معمولاً پزشکتان با تزریق دو نوع انسولین در روز شروع خواهد کرد. تعداد تزریق‌ها ممکن است به ۳ تا ۴ مرتبه در روز نیز افزایش یابد.
درمان دیابت نوع 1 با روش‌های نوین!
” این درمان‌ها در حال حاضر در دست تحقیق هستند و هنوز وارد بازار درمان نشده‌اند “
1. در حالت عادی وقتی سطح خونی گلوکز افت می‌کند، هورمون گلوکاگون ترشح می‌شود. گلوکاگون هورمونی است که توسط لوزالمعده ساخته می‌شود. این هورمون در بدن افراد سالم جلوی افت قندخون را می‌گیرد. در بیماری دیابت نوع 1 که کمبود انسولین داریم، سطح گلوکاگون هم به شکل نامتعارفی بالا می‌رود. بنابراین مقادیر بیش از حد گلوکز، از کبد وارد سیستم گردش خون می‌شود. دانشمندان توانستند به کمک «سلولهای تولیدکننده انسولین»، دیابت نوع ۱ را به مدت حداقل ۶ ماه متوقف کنند؛ به کمک این روش یک گام به درمان این بیماری نزدیک‌تر شده‌ایم.
2. متخصصینی از بیمارستان‌ها و مؤسسات آمریکا از قبیل دانشگاه هاروارد، موفق شدند سلول‌هایی درون بدن موش‌ها بکارند که بلافاصله شروع به تولید انسولین درون بدن می‌کنند. همچنین این تیم تحقیق توانستند از طریق غیرفعال کردن سیستم ایمنی بدن، مانع از از بین بردن سلول کاشته شده توسط سیستم ایمنی بدن شوند.
3. پیوند لوزالمعده نیز از جدیدترین روش‌های درمانی دیابت است.
4. محققان، موفق به معرفی یک روش جدید شدند که پتانسیل درمان بیماران دیابتی را دارد. به نقل از اوبرگیزمو، این روش جدید شامل کاشت سلولهای “جزایر لانگرهانس” است. این اولین باری نیست که محققان نسبت به ایجاد یک روش درمانی برای دیابت نوع 1 تلاش می‌کنند، اما چیزی که این روش درمانی را از سایر روش‌ها متمایز می‌کند این است که نیاز استفاده طولانی مدت از انسولین را از بین می‌برد.
بیمارانی که نیاز ثابت و مرتب به تزریق انسولین دارند، میزان نیاز آنها کاهش خواهد یافت. پیش از این، سلول‌هایی که در کبد کاشته می‌شدند، التهاب ایجاد می‌کردند، اما با قرار دادن آن در روده، این روش موثرتر بوده و روش کم تهاجمی‌تری محسوب می‌شود.
5. محققان مرکز پزشکی تگزاس ادعای جدید و تکان‌دهنده‌ای در مورد دیابت دارند. مطالعاتی که این دانشمندان روی موش‌های آزمایشگاهی انجام دادند، باعث شد چنین نظریه‌ای را مطرح کنند.
نتایج تحقیقات ثابت کرد که وقتی هورمون گلوکاگون از بدن موش‌ها حذف شود، دیگر نیازی به وجود انسولین در بدن آنها نخواهد بود. به زبان ساده‌تر یعنی در صورت حذف گلوکاگون، قند خون حتی بدون انسولین هم بالا نمی‌رود.
عوارض خطرناک دیابت نوع یک وقتی سطح قند خون کنترل نشود، می تواند باعث مشکلات جدی مانند: بی حسی یا سوزش در پا تاری دید قند خون پایین بی هوش شدن شوند. اگر قند خونتان خیلی بالا برود و یا خیلی پایین بیاید، ممکن است به کما دیابتی بروید.