معاون آموزشی دانشکده داروسازی مشهد در دومین کنگره بین‌المللی «تغذیه، از مطالعات پایه تا بالین» : آرزوی من سودمند بودن پروژه‌های تحقیقاتی ست.
“باید شرایط برای گذراندن طرح تعهد به خدمت دانشجویان در شرکت‌های دانش بنیانی که اعلام نیاز می‌کنند فراهم شود.”
مهدیس مرادیان- دومین کنگره بین‌المللی «تغذیه، از مطالعات پایه تا بالین» با حضور نماینده سازمان بهداشت جهانی ، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو و جمعی از دانشمندان صاحب‌نظر از سراسر دنیا برگزار شد ، در این کنگره مهمترین بیماری‌های مرتبط با تغذیه از جمله سندرم متابولیک مورد بررسی قرار گرفت.
شرکت داروسازی فضل داروخیام خراسان نیز باتوجه به ارائه محصول بهبود دهنده ی سندرم متابولیک در این کنگره غرفه ای برپا کرد.
آقای دکتر محمدرضا عباس‌پورمعاون آموزشی دانشکده داروسازی مشهد و یکی از اعضای هیئت مدیره ی شرکت فضل دارو ضمن حضور در این کنگره و بازدید از غرفه ی این شرکت، به سوالات ما درباره ی نقش دانشگاه در پژوهش و شکل‌گیری شرکت‌های دانش بنیان پاسخ داد.
*با توجه به اینکه شرکت دانش بنیان فضل دارو برای معرفی نخستین محصولش در این کنگره حضور یافته، نقش شرکت‌های دانش بنیان را به عنوان واسطه‌های میان دانشگاه و صنعت چطور ارزیابی می‌کنید؟
قطب های علمی کشور در راستای دستیابی به اهداف پژوهشی طرح هایی را تعریف می‌کنند که عموما مبتنی بر علایق یا حوزه ی پژوهشی اساتید بوده و علی رغم صرف هزینه تنها نتیجه اش چاپ مقاله ای با ضریب تاثیر بالا است و نقشی دربهبود سلامت جامعه ندارد.
در این میان بسیاری از شرکت های دانش بنیان طرح‌های تولیدی خود را براساس نیاز ای جامعه و صنعت تعریف می‌کنند این طرح ها منجر به تولید محصولاتی می‌شود که علاوه بر حل مشکلات برای فروش نیازی به تبلیغ و معرفی ندارند چراکه بر مبنای نیاز مشتری تولید شده اند.
وی افزود: آرزوی من این است که صنعت و سازمان‌های مرتبط با واکاوی مشکلات ، اولویت های پژوهشی را مشخص کرده و راه حل را در قالب طرح پژوهشی به دانشگاه سفارش دهند.
علاوه بر این با توجه به کمبود مدرس باتجربه در حوزه ی صنعت شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند با تدارک عرصه مهارت آموزی برای انتقال تجربه در قالب کارگاه های آموزشی برای تربیت دانشجویان علاقه مند دوره برگزار کنند.
*اخیرا نیاز شرکت های داروسازی به نیروی انسانی آشنا به مبانی داروسازی صنعتی افزایش یافته، با این حال شاهد کمبود نیرو در این حوزه هستیم نقش دانشگاه را در این زمینه چطور ارزیابی می‌کنید؟
در گذشته دانشجویان داروسازی صرفا برای ارائه خدمت در داروخانه آموزش داده می‌شدند اما در سال های اخیر داروسازی بالینی با تمرکز بر نقش داروسازان در بیمارستان ها و مراکز درمانی مورد توجه قرار گرفته است
علی رغم بهبود اطلاعات تئوری فارغ التحصیلان داروسازی برای فعالیت در صنعت دارای مهارت کافی نیستند.
به همین منظور دبیرخانه دانشکده کارگروه هایی را تعیین کرده که کوریکولوم را به نحوی بازنگری کنند که مهارت محور باشد، اما باید توجه داشت مهارت در عرصه کسب می‌شود.
*این کمبود مختص صنعت است؟ اگرچه این چالش در صنعت بیشتر به چشم می‌آید اما شاهد محدودیت در دیگر بخش ها نیز هستیم به طوریکه بخاطر کمبود تعداد داروخانه‌های آموزشی ، دانشجویان داروسازی به‌جای 200 ساعت، 80 ساعت را در قالب طرح آموزشی در داروخانه می‌گذرانند.
* برای ورود دانشجویان به عرصه، چه سیاست هایی اتخاذ شده است؟
مسئولین در تلاشند همکاری صنعت را در این زمینه جذب کننداین موضوع در حضور دکتر بهرام دارائی ، دبیر شورای آموزش داروسازی و تخصصی مورد بحث قرار گرفت و ارائه تسهیلات ، مجوز ساخت و سیاست های تشویقی به شرکت هایی که در این زمینه با دانشگاه همکاری کنند در دستور کار قرار گرفت.
همچنین با همکاری سندیکای تولیدکنندگان و وزارتخانه ، در شهرهایی که به‌علت دوری مسافت، دسترسی به شرکت دارویی امکان‌پذیر نیست، بصورت آنلاین از نحوه ی کار درخطوط تولید، فیلم های آموزشی در اختیار دانشجویان علاقه‌مند قرار می‌گیرد.
*داروسازان تحصیلات تکمیلی برای دریافت تاییدیه سازمان غذا و دارو و فعالیت به‌عنوان مسئول فنی ملزم به اخذ مدرک دکترا و پایان دوران تعهد خدمت هستند اما دانشکده برای این بکارگیری دانشجویان اعلام نیاز نمی‌کند، چه تدبیری برای حل این چالش اندیشیده شده است؟ دو رویکرد در این زمینه وجود دارد . دیدگاه اول نیاز کشور را مبنای سهمیه پذیرش قرار می‌دهد و دانشجویان را بعد از آموزش در موقعیت‌های مورد نیاز وارد بازار کار می‌کند. در رویکرد دوم وظیفه‌ی دانشگاه فقط آموزش است و سیاستگذاران باید برای فارغ التحصیلان فرصت شغلی ایجاد کنند. باتوجه به اینکه دانشگاه برای ارائه واحدهای درسی یک رشته هزینه می‌کند و امکان تعطیلی آن وجود ندارد ، رویکرد دوم غالب تر است.
دانشگاه برای گذراندن دوران تعهد، دانشجویان را براساس ضریب K در قالب هیئت علمی جذب می‌کند که با تدریس سالانه تعداد مشخصی واحد و انجام وظایف چهارگانه هیئت علمی این دوره را به پایان برسانند این افراد معمولا پس از گذشت 5 سال دوران خدمت تبدیل وضعیت می‌شوند و به‌عنوان نیروی رسمی در دانشگاه می‌مانند و به همین علت دانشگاه جانب احتیاط را رعایت کرده و فقط در صورت نیاز اقدام به جذب نیرو برای گذراندن تعهد خدمت می‌کند.
البته راه حل هایی برای این موضوع وجود دارد که به‌طور مثال فرد تعهد بدهد که بعد از اتمام دوره جذب صنعت شود در این صورت هم دانشگاه از خالی شدن موقعیت شغلی اطمینان پیدا می‌کند هم صنعت رشد خواهد یافت و هم فرد نسبت به آینده شغلی‌اش مطمئن است.با این حال ظرفیت پذیرش بسیار پایین است و در بسیاری از موارد چون واحدی برای آموزش نیست امتیاز آموزشی فردی که تعهد به خدمت دارد دچار رکود می‌شود.
*درصورت موافقت شورای تخصصی داروسازی نیروهای دکترا می‌توانند طرحشان را در شرکت‌های دانش بنیان و صنعتی بگذارنند و نیاز را در این بخش رفع کنند، نظر شما در این باره چیست؟
قاعدتا باید همینطور باشد همانطور که ما در گذشته متعهد می‌شدیم که در دانشگاه‌های مناطق محروم یا صنعت مشغول شویم این خلا در وزارت بهداشت و سازمان غذا دارو وجود دارد که امیدواریم با هماهنگی بین بخشی در سطح وزارتخانه سریع‌تر از بین برود.
در پایان چه توصیه‌ای برای شرکت‌های داروسازی دانش بنیان دارید؟ با نگاهی به شرکت‌های داروسازی موفق درمی‌یابیم فعالیت‌های تخصصی در حوزه تولید سبد محصولات مربوط به یک بیماری سرعت پیشرفتشان را بیشتر کرده است. با در نظر گرفتن این موضوع می‌توان به تثبیت خود در بازار کمک کرد.